Skírnir - 01.01.1956, Blaðsíða 154
152
Gunnar Sveinsson
Skirnir
mannlega, en steypist í fúla forarveisu. Þriðja gamankvæðið
nefnist Skemmtiganga.1) Þar segir frá því, að skáldið er á
göngu og er í sólskinsskapi, en dettur og meiðir sig. Afstaða
hans til heimsins gerbreytist á augahragði: Áður elskaði hann
allan heiminn, en nú finnst honum allt hraklegt og er í
versta skapi. 1 kvæðinu Nótt2) kveður við dapurlegri tón,
þar sem næturkyrrðin vekur hjá Kristjáni hugsanir um harm
og dauða. Enn þá þunglyndislegra er kvæðið Ástmey og
sjafni.3) Er það um tryggðarof stúlku við unnusta sinn, en
hann styttir sér aldur og birtist henni sem vofa að næturlagi
og sviptir hana lífi. Eina kvæðisþýðing Kristjáns, Ólíkinda-
lætin eftir Goethe,4) er fremur lipurlega gerð.
Nokkrar ritsmiðar Kristjáns í lausu máli er að finna í Fjöl-
svinni 1867—68, en árgangurinn 1868—69, síðasta vetur
hans í skólanum, mun nú vera glataður. Fyrst er þar þýðing
eftir Heine, Lýsing á 2 drósum.5) Lýsing þessi, sem er hin
fáránlegasta, hefur haft áhrif á frásöguna Morgunrangl6)
eftir Kristján, en þar er kátlega afskræmisleg lýsing á kven-
herfu. 1 skemmtilegri ritgerð, þar sem hann líkir saman
mönnum og hundum,7) verður niðurstaða hans sú, að það
liggi sameiginlega „í eðli hunda og manna að leggjast þar á,
sem lítil vöm er fyrir.“ Loks skal hér nefnd RœÓa við þing-
setningu í skóla 1867, skopleg og ærslafull.8) Er hún í stól-
ræðustíl, og minnir upphafið á Skraparotsprédikun.
Um leikritið LœriféSur og kenningarsveina, sem Kristján
átti þátt í að semja, var getið í kaflanum um Jón Ólafsson.
Ekki er kunnugt, að Kristján hafi fengizt við samningu
skáldrita að námi loknu. Hann er einn í hópi þeirra manna,
sem aðeins vom skólaskáld.
1) Fjölsvinnur I, 6. bl., 143. bls., Lbs. 3324, 4to.
2) Sama 11. maí 1867, 8.—9. bls., Lbs. 3367, 4to.
3) Sama, 18. maí s. á., 15.—18. bls.
4) Sama, 20. apríl s. á., 19.—20. bls.
5) Sama, 6. apríl s. á., 3.—4. bls.
6) Sama I, 5. bl., 105,—107. bls.
7) Sama, 114.—16. bls.
8) Sama, 6. bl., 135.—39. bls.