Skírnir - 01.01.1956, Blaðsíða 169
Skírnir Islenzkur skólaskáldskapur 1846—1882 167
Draumur þessi varð tilefni þess, að Sigurður Stefánsson
samdi leikrit sitt, Draummanninn í vöku.1) Báðar draum-
sögumar eru fjörmiklar og fyndnar, en hin síðari er dálítið
gróf. Ævintýrið Lóan litla2) er um lóu, sem er nýkomin af
flugi ásamt maka sínum sunnan yfir hafið, er veiðimaður
skýtur þau bæði. 1 ævintýrinu kemur fram draumsæi og við-
kvæmni, og er það ritað á fögru máli. Eina smásögu samdi
Hannes, og heitir hún DálítiS af GdSsteini.3) Er hún um
bónda nokkurn, sem ætlaði á fund unnustu sinnar, en trú-
lofaðist annarri stúlku á bæ einum, þar sem hann kom við á
leiðinni. Endar svo sagan á uppsagnarbréfi hans til fyrri
unnustunnar. Sagan er efnislítil, en mikið um hvers konar
útúrdúra. Eiginlega er þetta safn af gamansögum og skrýtl-
um, og er þar margt hnyttilega sagt. Loks er til samtal eitt
eða samtalsþættir eftir Hannes, Dialogi magistrorum.4) Eru
þar kennarar skólans og umsjónarmaður látnir talast við og
eru allir uppnefndir nema einn. Kemur margt skoplegt fram
í viðræðum þeirra. Vitanlega er ekki unnt að líta á samtöl
þessi sem leikrit, en þau eru skemmtilega skrifuð og eru ágæt
heimild um hinar broslegu hliðar skólalífsins um þær mundir.
Það var ekki fyrr en í upphafi 6. og síðasta skólavetrar
síns (1879—80), að Hannes fór að birta skólabræðrum sín-
um ljóð sín, en þau eru um 50 talsins frá þeim vetri. Fyrsta
kvæðið heitir Til fánans,5 6) og kemur þar þegar fram hraði,
sem varð síðan eitt af höfuðeinkennunum á kveðskap hans.
Þó að náttúrukvæði séu að jafnaði einn helzti þátturinn í
kveðskap skólapilta, þá er mjög lítið um náttúrulýsingar í
skólakvæðum Harmesar. Vísan Heinf') er hið eina, sem bend-
ir fram á við til ferðakvæða hans, sem voru einhver fjörmestu
og beztu kvæði hans. Langflest af skólaljóðum hans eru ann-
1) Sjá kaflann um Sigurð Stefánsson hér að framan.
2) Aðalbók fél. Ingólfs I (1878—79), Lbs. 3335, 4to, 179.—84. dálkur.
3) Sama II (1879—80), Lbs. 3336, 4to, 213.—28. dálkur. Söguna las
Hannes upp á fundi 13. jan. 1880.
4) Sama I, 184.—213. dálkur.
5) Sama II, 102.—04. dálkur.
6) Sama II, 124.—25. dálkur.