Úrval - 01.12.1945, Blaðsíða 7

NÚTlMAMAÐURINN ER ORÐINN Á EFTIR TTMANUM
5
öld. Mannkynið er þess umkom-
ið að losna undan fjárhagslegu
ófrelsi. Það getur dregið úr
samkeppnishvötinni, ef viljinn
er fyrir hendi. Maðurinn getur
stigið skrefið frá samkeppnis-
manni til samvinnumanns. Að
lokum hafa leyndardómar jarð-
arinnar opnast svo, að hægt er
að sjá fyrir þörfum allra manna.
Afl rafmagnsins og frumeinda-
orkan, sem getur sprengt heil-
an hnött, getur líka gefið gull-
öld með efnalegar allsnægtir öll-
xun til handa.
Það er hér, sem maðurinn
þarf að beita mestri nákvæmni
við að rannsaka sjálfan sig, því
að hann er sjálfur stærsti
þröskuldurinn í veginum að
þessu takmarki. Þó að hann sé
auðfenginn til að taka í notkun
allan kraft vísinda og gáfna í
þjónustu dauðans, er hann hins-
vegar ófús á að takast á hendur
nokkuð sambærilegt í þjónustu
lífsins. Hann hefir splundrað
frumeindum og beizlað ævin-
týralegt afl þeirra til þess að
gera úr því sprengju, en hann
hikar — eða leyfir sér að dotta
— þegar til þess kemur, að
virkja þetta afl í þjónustu fram-
faranna.
Okkur hefir nú þegar verið
sagt, að við munum ekki lifa að
sjá afl frumeindanna notað al-
menningi til hagsbóta. Ef þetta
verður ofan á, þarf það ekki
endilega að stafa af vankunn-
áttu eða þekkingarleysi, held-
ur aðeins af því, að vissir menn
eða flokkar manna voru tregir
til að horfast beint í augu við
það, sem kjamorkuöldin hlaut
óhjákvæmilega að hafa í för
ineð sér, en hún undanskilur
ekki hagfræðikerfin fremur en
manninn sjálfan.
Möguleikarnir einir eru meiri
en þörfin. En jafnvelþegarmað-
urinn stendur á þröskuldi nýrr-
ar aldar er hann dreginn aftur
á bak á jakkalöfunum og hon-
um sagt, að hann megi ekki láta
ímyndunaraflið hlaupa með sig
1 gönur —- og þetta gerist ein-
mitt þegar hann ætti að vita
næstum ósjálfrátt, að hugrekk-
ið, dirfskan, ímyndunaraflið og
hugkvæmnin, sem varð til þess
að styrjöldin vannst, er allt jafn
bráðnauðsynlegt til að vinna
friðinn.
Hann verður líka að trúa því,
að kröfurnar, sem gerðar eru
til vísinda og þekkingar á frið-
artíma eigi ekki að einskorða
við alheimsöflin, heldur verði
þau að ná til annarra þarfa