Úrval - 01.12.1947, Síða 72

70
TJRVAL
einstaka sérmenntuðum mönn-
um, en flestir af hinum svo-
nefndu gósseigendum eru jafn
snauðir og bændurnir. Allt, sem
verðmæti kallast, hefur runnið
í einn og sama vasann. Sárafáir
hafa ráð á því að eiga bifreið.
Smekkur fólks að því er snertir
fatnað, húsgögn, daglegt viður-
væri og skemmtanir, er mjög fá-
brotinn. Ódýr varningur frá
Bretlandi og Bandaríkjunum,
setur svip sinn á flest borgara-
leg heimili. Sveitastúlkurnar
fara til kirkju með slæðuhatta
á höfði eftir nýjustu tízku. Vín
er lítið drukkið og veizlumatur
er mjög íburðarlítill.
Velmegandi fólk úr millistétt
notar fé sitt á mjög barnalegan
hátt. Það má alls ekki spyrjast,
að menn berist mikið á sökum
auðs. Og hvers vegna ? Ástæðan
er sú, að á írlandi er eitt, sem
talið er ákaflega vansæmandi og
öllum villum argara, og það er
að gera sig hlægilegan. Og ekk-
ert er eins hlægilegt, ekkert
háttalag hlýtur eins miskunnar-
lausa refsingu og það, að reyna
að hefja sig upp fyrir sína eigin
stétt.
Það er ekki svo að skilja, að
írar ráðist á stéttahugtakið út
af fyrir sig — stéttaskiptingin
er hluti þess þjóðskipulags, sem
kaþólska kirkjan vill að haldizt
við lýði. Þegar þjóðin snerist
gegn aðlinum og gósseigendum,
var það vegna þess, að þeir voru
leppar Englendinga, eins konar
f járhagslegir landráðamenn, séð
frá þjóðlegu sjónarmiði. Þeir
höfðu náð undir sig eignum með
nauðung og kúgun, og þegar
eignirnar voru aftur komnar í
hendur fólksins, voru þeir ekki
lengur taldir hættulegir. Þeir
skipa enn ekki óvirðulegan sess
í írsku þjóðfélagi, og meðan þeir
gera skyldu sína, verður þeim
ekki vísað úr landi. Árin 1919
og 1922 voru búgarðar hinna
óvinsælustu brendir til ösku, en
þeir gósseigendur, sem eftir
urðu, stunda búskap á þeim
landsspildum, sem þeim hefur
verið úthlutað, og standa við
hlið nábúa sinna í lífsbaráttunni.
Þeir eru mótmælendatrúar og í
minnihluta með þjóðinni, og
þeim hefur farið fækkandi
vegna hinna mörgu styrjalda,
sem þeir hafa tekið þátt í með
Bretum, en þeir hafa jafnan
barizt við þeirra hlið.
Þegar styrjöldin skall á, ein-
angraðist landið, einkum eftir
að ferðalög til útlanda voru
bönnuð árið 1940. Þjóðin fór að