Hlín - 01.01.1967, Blaðsíða 28
26
Hlín
Norskur maður, Andreas Olsen, ættaður úr Þrænda-
lögum, var sá fyrsti eftir frumbýlingana, sem hefur hjer
kýr og fjenað, sem hann hefur komið með frá 'Noregi.
— Hann 'lagði grundvöllinn að kaupstaðnum Juli-
anehaab. — Bygði sjer bæ úr grjóti og torfi 1751, hóf
verslun og stundaði fjárrækt. — Andreas Olsen flutti á
gamals aldri, ásamt fjölskyldu sinni, inn til Einarsfjarð-
ar og búsetti sig í Görðum, hinum forna þingstað og
biskupssetri, bygði sjer bæ úr húsarústunum gömlu, og
kom upp stórum peningshúsum, því hann hafði bæði fje
og kýr. — Hann bjó þar góðu búi þar til hann Ijest 1786.
Þá tók sonur hans við búinu, og bjó þar áfram, og síðar
ættmenn hans, sem giftust grænlenskum konum. — Sami
fjárstofn hefur haldist við í Görðum og jókst seinna við
liina nýju fjárblöndun frá Fjárræktarstöðinni og eiga nú
stöðvarbúar margt fje.
Þá er ]:>að grænlenski presturinn Jens Cemnitz, sem af
eigin hvötum hefur fjárrækt í Grænlandi, fer til Skot-
lands og Noregs að kynna sjer fjárrækt og útvegar fje,
var styrktur af stjórninni til að setja á stofn fjárræktar-
stöð suður við Friðriksdal 1906. Þar var grasgefið og
hægt að rækta. Stórt tún var þar frá tíð Þjóðverjanna.
Síra Cemnitz var byrjaður að koma þessu í kring, er
hann var skipaður fyrsti prestur í Siglufirði, þar sem
hann er nú. — Margir Grænlendingar voru þá farnir að
koma sjer upp fjárstofni og var þá ekki innlimað í ein-
okunina. — Skömmu síðar (1915) var svo byrjað með
hina íslensku fjárræktarstöð hjer í Julianehaab, sem
kunnugt er, fjeð keypt af presti og stöðin, og eins og alt
annað Monopoliserað. — Alt kjöt og ull Grænlendinga
verður að ganga í gegnum Tilraunastöðina.
Þessu og mörgu öðru kyntist jeg svona smásaman, en
hag og hugsunarhætti fólksins kyntist jeg fyrst náið, eft-
ir að jeg fór að ferðast um landið.
Margt fleira getur Rannveig um viðkomandi búskap
Grænlendinga og tilhögun, meðal annars um rjettarfar-