Fróðskaparrit - 01.01.1956, Blaðsíða 142
150
Føroyski leypurin
Leypurin í fólkahuganum.
Við tí miðstøðu leypurin hevur havt í arbeiðslívinum,
hevur hann havt stórt rúm í fólkahuganum. Vit síggja tað
í teim mongu orðtøkum, orðafellum og tiltøkum, — og í
skaldskapi teirra gomlu: táttunum, har leypurin ógviliga
ofta er uppií. — í teim gomlu kvæðunum er hann vist
ikki nevndur.
Tað er tí merkiligt, at huldufólk, sum í pátrúgv fólksins
starvaðust á landi og sjógvi eins og kristnir menn, og høvdu
neyt og seyð gangandi í haganum ímillum hini neytini og
seyðin, høvdu bát standandi niðri á støðni saman við hin<=
um bátunum, útróðrarreiðskap, snøri o. a., alt ósjónligt
sjálvandi, — ikki høvdu leyp. í hvussu er hevur høv. ikki
verið varur við nakra søgn, ið sigur tað.
í nútíðini hevur leypurin, sum so mangt annað gamalt,
fingið ein romantiskan dám yvir seg. Vit síggja tað í pappírs*
kurva* og pinkuleypunum, sum nevndir eru omanfyri. Eis*
ini síggja vit tað í einum parti av søguskriving í nýggjari
tíð, ikki minst í jólasøgunum, har leypurin hevur nógv
størri pláss, enn hann verunliga hevur í lívinum hjá teim
flestu. Og hvussu mongum jólabókum og jólaheftum í okk«
ara tíð er kápumyndin ikki henda føroyska hugnamyndin:
maður við torvleypi á baki, — ein mynd, sum fyri tí størra
talinum av fólkinum er ókend úr livandi lívinum, og í næstu
framtíð við vegum og bilum og øktari kol» og ravmagns«
nýtslu, verður ókend fyri alt størri parti av fólkinum.
SUMMARY
The above is the concluding account of the Faroese leypur —
previous article in Fróðskaparrit 19557) — and contains the following:
1. Measurements of the leypur in connection with other measures
(kannubæri, fimtingur etc.), 2. The leypur in actual use.
1. The material available for this section is not so plentiful as could
be wished and it seems that some of the tradition has been forgotten.
The byrðarleypur is first dealt with because in spite of variations in
size as between the various villages it is often used as a measure, e. g.