Goðasteinn - 01.09.1999, Side 53

Goðasteinn 1999
rústir á bökkum Þjórsár, ein af mörgum
eyðijörðum á Landi. Þar bjó langafi,
Bergsteinn Hreiðarsson. Hann drukkn-
aði í Þjórsá haustið 1848 með Hreiðari
bróður sínum, bónda í Hvammi. Voru
þeir að koma frá Eyrarbakka, óðu ána
með einn hest í taumi. Var talið að þeir
hefðu lent í dimmu éli og farið að
bregða birtu. Hreiðarsfólk barst suður í
Landeyjar (Vatnshól) og lfka sumt
Bergsteinsfólk (Stóru-Hildisey).
Hjá Galtalæk, efsta bæ á Landi, var
gerður stuttur stans og spurt hvort þar á
bæ væru tök á að fá keyptan málsverð
handa sex soltnum sálum. Erindi okkar
var vel tekið, skyr gæti verið til reiðu á
stundinni. Þetta þótti okkur góður kost-
ur og sú var tíðin að skyr þótti lúksus-
réttur í Eyjum. Eg man skyrdollurnar í
Sandi sem voru sendar út þegar mótor-
bátar komu „uppað Sandinum“. Þær
komu kannski til baka með næstu ferð
fullar af kruðeríi. 1 blaðinu Skeggja er
fyrst að finna auglýsingu um skyr í
verslun Brynjúlfs Sigfússonar í júlí
1919.
Frá Galtalæk héldum við sæl og
södd á vit óbyggðanna. Pálmi Hannes-
son taldi vera 7 stunda reið frá Galta-
læk að Landmannahelli. Kannski höf-
um við verið ámóta lengi á okkar góða
bíl, leiðin misgreiðfærir götuslóðar.
Það var reyndar nokkur áhætta að fara
inn á öræfi án fjarskipta en þeirra tími
var varla kominn. Hefði bíllinn bilað
hefði einhver okkar karla orðið að fara
fótgangandi suður í Landsveit til að
sækja aðstoð.
Klukkan 10 að kvöldi var komið á
Landmannahelli undir Hellisfjalli.
Skammt undan er Löðmundur, hár og
tignarlegur. Svo segja Landmenn að
rétt sé nafnið, ekki Loðmundur.
Við tjölduðum á flöt sunnan við
hellinn. Við getum tekið undir með
Pálma Hannessyni: „Nú færist þoka á
fjöllin og sumarrökkrið rennur á dal-
inn. Hvar heldurðu að ysþreyttur borg-
arbúi finni stað, friðsælli en þennan til
að gleyma skarkala og skvaldri og
svala þreyttri lund?“
Dómadalsganga
Um hádegisbil höldum við af stað í
Laugar. Bjartviðrið frá gærdeginum
horfið, úðarigning. Tjaldið hans Sigga
var nokkuð stórt og sígur í að bera það
með súlunum. Ekki er bílfært lengra og
gangan hefst. Ekki er langt í Dóma-
dalinn, en hann reyndist okkur spor-
drjúgur, falleg gönguleið. Dalurinn er
nokkuð djúpur og tveir km í þvermál.
Nyrst í honum er grunnt stöðuvatn af-
rennslislaust. Austan dalsins er stór-
skorið hraun, talið stærsta líparíthraun
landsins. Ekki er vitað um uppruna
þessa einkennilega nafns. Sagnir eru
um að dalurinn dragi nafn af því, að
þar hafi verið háð dómþing til að útkljá
einhver deilumál Skaftfellinga og
Rangæinga.
Sagt er að áður fyrr hafi Skaftfell-
ingar talað um dómadalsvitleysu. Svo
var ef þeim þótti eitthvað fádæma
heimskulegt.
Við göngum norðan Frostastaða-
vatns. Þar eru fallegir hólmar. Fegurð
þess gleymist seint. Að vatninu liggja
-51-