Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1891, Blaðsíða 68
68
um í handritin, svo að þær munu skifta þúsundum
í bókinni allri. Auðsjeð er, að höfundurinn hefur haft
firir sjer málfræðisbækur Rasks og þó einkum hina
þísku málfræði Jakobs Grrimms, sem í mörgu hefur
verið firirmind hans1, enn hann lætur sjer ekki nægja
að tiggja upp aftur það, sem þessir miklu menn
höfðu sagt, heldur prófar alt með sjálfstæðri rann-
sókn, og kemst langtum lengra enn þeir i sannri
þekkingu á fornmálinu. Hann segist sjálfur ekki
bjóða annað í bók sinni »enn ófullkomna undirstöðu
í hljóðfræði forntungu vorrar«, enn þessi undirstaða
er þó það hellubjarg, sem síðari höfundar — meðal
annaraKonráð Gíslason sjálfur — hafa reist á aðra
smíð enn þá fullkomnari, hljóðfræði forntungunnar,
eins og hún nú er orðin, aukin og endurbætt.
Árið 1839 í nóvembermánuði kom til Kaupmanna-
hafnar enskur maður að nafni Richard Cleasby.
Hann langaði til að læra islensku og fjekk kenslu
hjá Konráði Gíslasini. Cleasby var auðmaður, enn
Konráð fjelítill, og komu þeir sjer nokkru síðar (i
aprílmánuði 1840) saman um það, að Konráð skildi
fara að safna til forníslenskrar orðabókar, sem svo
skildi koma út á kostnað Cleasbys og með nafni
hans, enn Cleasby skildi borga Konráði 40 ríkisdali
á mánuði hverjum firir starf hans. Það var einn af
þessum vanalegu samningum milli auðmannsins, sem
ekkert veit nje getur, og fátæklingsins, sem hefur
góða hæfilegleika; auðmaðurinn lætur peningana,
sem hann hefur, firir það starf, sem hann vantar vit
og þekkingu til að leisa af hendi, og eignar sjer svo
að sjálfsögðu allan sóma af starfinu, sem hann hefur
1) Til að minda í liinum mörgu dæmum sem Konráð til-
færir likt og Grimm.