Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1891, Blaðsíða 119
119
hljóð«, — klukknahljóðið, sem er svo máttugt að reka
burt allt óhreint, smb. »Voxmeaest bamba, possum
depellere satan«. Það er sem einhver helgi, fegurð,
yndi og friður hvíli yfir öllu, — það er sem allt
taki undir með englum himinsins, og boði frið á
jörðu og velþóknan yfir mönnunum.
En það virðist undarleg ósamkvæmni í því, að
einmitt á þessari hátíð, þegar allt er svo fagurt og
dýrðlegt, og svo sýnist, sem ekkert óhreint ætti að
geta verið nálægt, að einmitt þá er sjerstaklega
mikið á ferð af ýmiskonar vættum og óhreinum
öndum. I fyrri daga voru mjög margbreyttar regl-
ur, sem gæta varð, til þess að geta fullkomlega óhult-
ur notið jólagleðinnar; það þurfti að búa vandlega
um hnútana, ef allt átti að fara vel. Ein af þessum
óvættum, sem á ferðinni eru um jóhn, er jólaköttur-
inn; hann gjörir engum þeim mein, sem eignastein-
hverja nýja flík fyrir jólin, en hinir allir »fara í
jólaköttinn«, eða »klœða jólaköttinn«, semþað erkall-
að sumstaðar á norðurlandi. A jólanóttina er og
huldufólkið á ferðinni. í fyrri daga fór það opt inn
í híbýli manna og hjelt þar veizlur með söng og
dansi og alls konar gleði. Það var æði varúðarvert
að vera einn heima á jólanóttina vegna huldufólks-
ins, enda varð mörgum hált á því; — það voru
margs konar reglur, sem þurfti að gæta til þess að
styggja ekki liuldufólkið, þvíaðþað er alltannað en
gaman að fást við það ef því mislíkar. Svo eru nú
jólasveinarnir á ferðinni, en jeg veit ekki annað en
það sje nokkurn veginn hægt að komast af við þá.
Jafnvel tröll og draugar voru sjerstaklega á ferðinni
á jólanóttinni, smb. t. d. söguna um Glám, Silfra-
staða-Skeljung og hinar mörgu sagnír um sauða-
mennina, sem hverfa á jólanóttina. • -