Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1891, Blaðsíða 271
271
hans, fái þá hugmynd um Jón, að hann hafi fremur
verið bergmál af hinum eldii skáldum en sjálfstætt
skáld. En það væri ekki sanngjarnt gagnvart jafn-
góðu skáldi og Jón Thóroddsen var. Þau kvæði,
sem í bókinni eru, sýna yflr höfuð ekki nema aðra
hliðina á Jóni sem skáldi, og það einmitt þá hliðina,
sem er minna frumleg, og þar sem áhrif hinna eldri
skálda á hann mest koma fram. Aptur er ekkert
tekið af keski- og gamankvæðum hans, sem mörg
eru snilldarleg. En það eru þó einmitt þessi kvæði,
sem eru honum eiginlegust, og í þeim kemur hans.
rjetta og frumlega skáldskapargáfa bezt fram, sú
sama, sem lýsir sjer í sögum hans. Enginn, sem
ekkert þekkir til þessara kvæða, getur fengið rjetta
hugmynd um Jón sem skáld, en auðvitað má ætt-
jarðarkvæði hans heldur ekki alveg vanta. Það
getur verið álitamál, hver af hans mörgu lipru og
snillilegu gamankvæðum hefði átt að velja, en jeg
er viss um að flestir munu á eitt sáttir um það, að
eitthvað hefði átt að taka af þeim í staðinn fyrir
kvæðið »Til Islendinga«, hversu fallegt sem mönn-
um kann að þykja það.
Að velja kvæði í bók eins og þessa er tölu-
verður vandi, en að velja lesmálskafla í hana er þó
miklu meiri vandi. En þetta heflr útgef. þó tekizt
betur og yfir höfuð vel. Það getur verið að betur
hefði mátt velja úr þjóðsögunum, en aðra lesmáls-
kafla efast jeg um að margir hefðu valið betur, eink-
um þegar þess er gætt, hvað rúmið er takmarkað.
Sumir af þessum köflum eru prýðisvel valdir og vil
jeg sem dæmi nefna kaflana eftir Baldvin Einarsson,
Jón Hjaltalín, Tómas Sæmundsson, Konráð Gíslason,
Jón Sigurðsson og m. fl. Það er auðsjeð, að útgef.
hefir haft það bak við eyrað, að velja það, sem gæti