Studia Islandica - 01.06.1976, Page 46

44
stéttar. Það eru þeir Atli í Atli og Una (102) og Hjalti
í Sögunni hans Hjalta litla (255). Báðir eru þeir föður-
lausir. Atli er í umsjá lögreglunnar, Hjalti er á sveit. Báð-
ir búa þeir í 3. stéttar umhverfi, á efnuðum bændabýlum,
en þeir eru utanveltu, þeir eiga þar ekki heima. Þeir líða
ekki skort líkamlega en eru að ýmsu leyti vanræktir and-
lega. Hjalti fær ekki að fara í skóla um leið og jafnaldra
hans, bóndadóttirin á bænum, og Atb er undir eíns grtm-
aður um græsku, þegar peningar hverfa á heimilinu.
5.2 Fólk úr 5. stétt er aðalpersónur fjögurra sagna í
viðbót, en í þeim sögum flyst það til annarra þjóðfélags-
hópa, af eigin rammleik eða með hjálp annarra, einhvem
tíma í sögunni. Þær persónur flokkast því í þann hóp á
skrá IV, sem nefndur er „flutningar milli stétta".
Flakkaramir Kubbur og Stubbur í samnefndri sögu (109)
hætta flakkinu undir lok sögunnar og fá sér atvinnu.
Annar verður hænsnahirðir og hinn kúasmali. Þeir flytja
sig því um eitt set, upp í 4. stétt. Tói fer einnig upp í 4.
stétt í 275. Hann strýkur af munaðarleysingjahæli í bók-
arbyrjun og verður léttadrengur á varðskipi eftir nokkum
flæking. Systkinin María og Kalli (110) em á vergangi,
föðurlaus og búin að týna móður sinni, en tveir ríkismenn
taka þau fljótlega að sér og kaupa handa þeim hús. Ekki
er getið um starf mannanna tveggja, en auðlegð þeirra
skipar þeim einna helst í 2. stétt. Óskar (280) er munað-
arlaus vandræðadrengur en er sendur til tveggja systra
í upphafi bókar. Systumar búa í stóru einbýlishúsi og virð-
ast ekki vera í starfi en lifa á eignum sínum. Þær tilheyra
því líklega fremur 2. stétt en þeirri 3.
Flutningar milli stétta verða í 14 sögum, og hér að ofan
hefur þegar verið getið um 4 þeirra. 1 öllum tilvikum flyst
fólk upp á við. Þó verður að geta sérstaklega um söguna
Strokubömin (115). Söguhetjur hennar eru systkinin Anna
og Pétur. Þau em alin upp á kotbýli (4. stétt) verða
munaðarlaus og fara í fóstur til frænku sinnar, sem er
auðug skipstjórafrú (2. stétt). Bömin strjúka þaðan og