Studia Islandica - 01.06.1993, Blaðsíða 24
22
henni, sem vonlegt er. Erfitt er að leggja hana á minnið, því
að hún er margslungin, kemur víða við og ófáir eru við hana
riðnir. Þegar rakið er efni Heiðarvígasögu, er hentugt að
greina hana í tvo meginhluta eftir efni og samsetningu: Víga-
Styrs sögu og Sögu Víga-Barða.1
Víga-Styrs saga. Upphafið vantar. Sagan hefst í endursögn
Jóns Ólafssonar á því, að Atli nokkur „stóð í durum úti“. Er
hann veginn og hefnir Styrr hans. Svo einkennilega vill til, að
einmitt þessi atriði eru Heiðarvígasaga í hnotskurn: mannvíg
og hefnd.
Vermundur hinn mjóvi, bróðir Styrs, fer utan til Noregs að
sækja sér húsavið, og hefst þá hin svonefnda berserkjasaga (3.
og 4. kap.). Vermundur þiggur tvo berserki, Halla og Leikni,
að gjöf af Hákoni Hlaðajarli og fer með þá til íslands. En
berserkirnir voru fúsir til manndrápa en eigi til vinnu, og Ver-
mundur sá brátt, að í illt efni var komið. Leysir Styrr vand-
ræði hans með því að taka við berserkjunum, og þykir þá Styr
vel fallið að koma fram hefndum á Þorbirni kjálka í Kjálka-
firði. Fer Styrr að honum með berserki sína og vegur hann.
Vel fer á með Styr og berserkjum, þar til Leiknir vill fá Ásdís-
ar, dóttur Styrs, til eiginorðs. Styrr leitar ráða hjá Snorra goða
að Helgafelli. Að því búnu krefst hann þess af berserkjum að
þeir ryðji illfært hraun til vegagerðar. Pegar þeir höfðu unnið
það þrekvirki, býður Styrr þeim til baðstofu. Par springur
Leiknir af hita, en Styrr banar Halla með öxi. Snorri goði fær
Ásdísar.
Yfirgangur Styrs vex (5. kap.). Hann telur sakir á hendur
Einari nokkrum í Akureyjum, lætur dæma sér fébætur, slær
síðan eign sinni á lönd hans og tekur hann af lífi, þegar hann
hyggst forða sér til Borgarfjarðar. Næst sækir Styrr tvo bænd-
ur til saka, sem höfðu liðsinnt Einari. Varð annar bóndinn fyr-
ir fjárútlátum, en hinn, Pórhalli á Jörva í Kolbeinsstaða-
hreppi, skyldi jafnan veita Styr og föruneyti hans beina, þegar
1 Rétt er að geta þess, að Saga Víga-Barða er fornt heiti á síðara hluta Heið-
arvígasögu, en á þetta auknefni Barða er ekki minnst í sögunni, þótt svo sé
í öðrum sögum.