Studia Islandica - 01.06.1993, Blaðsíða 75
73
Guðrún svarar: „Ekki verðr mér jafndrjúgdeilt sem sviðin.“
Vigfúss, bróðir hennar, svarar: „Eigi er þat, at þú minnir oss
eigi á, hvat vér eigum, þar er sviðin eru.“'
Ég hef hugboð um, að frýja Guðrúnar Önundardóttur sé bein
fyrirmynd Heiðarvígasögu. Að sönnu eru ekki líkindi í orða-
lagi, en sambandið dylst ekki, þar sem þessar eggjanir eiga
samleið um höfuðatriði, tilgang, vettvang, persónur og orða-
skipti. Húsfreyja deilir út mat til sinna nánustu til að koma
fram hefndum. Munurinn liggur einkum í því, að Önundur er
inni brenndur, en Hallur er vopnbitinn. Pað skýrir annars
vegar s v i ð og hins vegar s 1 á t u r. Uxi er snöggtum fyrirferð-
armeiri en sauður. „Kómu fram fyrir þá diskar,“ segir í Guð-
mundar sögu, en Heiðarvígasaga hermir þessi orð með sínu
lagi: „En þat var siðr, at lagðr var matr á borð fyrir menn, en
þá váru engir diskar.“ Það segir sig sjálft, að þriðjungur yxins-
bógar og steinn að auki rúmast ekki á matardiskum. Höfund-
ur Heiðarvígasögu er raunsær, þrátt fyrir fáránleikann í brýn-
ingu Þuríðar, og hann vill ganga frá öllum endum. Af þeim
sökum er kleift að standa hann að verki.
Porgrímur alikarl talar um „harkagetu“ konu sinnar, þ.e.
rýran kost, þegar honum og gestum hans eru bornir sviðnir
hausar og lappir. Steingrímur aftur á móti mælir þau orð við
móður sína, að nú sé „brytjat stórmannliga“.
Athugandi er, að Steingrímur tekur aldrei til orða í Heiðar-
vígasögu nema í þetta eina skipti. Það er eitt auðkenni á
vinnubrögðum höfundar Heiðarvígasögu að nýta á ýmsan
hátt mannanöfnin við sköpun, og í þessu dæmi geri ég mér í
hugarlund, að Þorgrímur alikarl hafi sökum nafns orðið óbein
fyrirmynd að Steingrími.
Loks eru ummæli Vigfúsar, bróður Guðrúnar, merkingar-
lega nálæg orðum Þuríðar, þegar hún kastar því fram, að synir
hennar hafi „melt“ þá smán að láta óhefnt Halls. Vigfús segir,
að sviðin minni á, „hvat vér eigum“, en sú eign er hneisan eða
ámælið fyrir að hafa ekki komið fram hefndum eftir Önund,
föður þeirra.
1 Sturlunga saga I, 195-196.