Studia Islandica - 01.06.1993, Page 138

136
En til þess at þat væri sýnt berum jartegnum, at þessi upptekn-
íng var at guðs vilja gjör, þá snerist veðráttan svá skjótt þann
sama dag, sem heilagr dómrinn var upp tekinn, at þá hlánaði
svá, at á fám dögum tók af snjóinn allan, eigi at eins í því heraði,
heldr um allt ísland, svá at á þeirri sömu stundu sem heilagr
dómrinn var upp tekinn, skiptist veðrit í loftinu, ok öllum
mönnum þótti mikils um vert, hvar sem staddir váru, er veðrit
skipaðist svá skjótt.1
í þessari lýsingu Jóns sögu helga er ekki um eiginlegan lík-
flutning að ræða, en veðurfarsbreytingin sýnir „berum jar-
tegnum“, eins og sagan orðar það, vilja guðs. í Laxdælu er
afar merkileg frásögn af Gesti Oddleifssyni, sem ástæða er til
að geta til frekari samanburðar, því að líkferð hans vitnar fag-
urlega um guðs vilja. Auk þess eru þeir Styrr að ævilokum
bornir með merkjum til moldar að Helgafelli:
Á þeim sama vetri fekk sótt Gestr Oddleifsson, ok er at honum
leið sóttin, þá kallaði hann til sín Þórð lága, son sinn, ok mælti:
„Svá segir mér hugr um, at þessi sótt muni skilja vára samvistu.
Ek vil mik láta fœra til Helgafells, því at sá staðr mun verða
mestr hér í sveitum; þangat hefi ek opt ljós sét.“ Eptir þetta
andaðisk Gestr. Vetrinn hafði verit kulðasamr, ok váru íslpg
mikil, ok hafði langt lagt út Breiðafjprð, svá at eigi mátti á skip-
um komask af Barðastrpnd. Lík Gests stóð uppi tvær nœtr í
Haga; en þá sgmu nótt gerði á veðr svá hvasst, at ísinn rak allan
frá landi; en um daginn eptir var veðr gott ok lygnt. Þórðr tók
skip ok lagði á lík Gests, ok fara þeir suðr um daginn yfir
Breiðafjprð ok koma um kveldit til Helgafells. Var þar vel tekit
við Þórði, ok er hann þar um nóttina. Um morgininn var niðr
sett lík Gests, ok hvíldu þeir Ósvífr í einni grpf. Kom nú fram
spásagan Gests, at skemmra var í milli þeira en þá, er annarr var
á Barðastrpnd, en annarr í Sælingsdal. Þórðr inn lági ferr heim,
þegar hann er búinn; ina næstu nótt eptir gerði á œðiveðr; rak
þá ísinn allan at landi; helt því lengi um vetrinn, at ekki mátti
þar á skipum fara. Þóttu at þessu mikil merki, at svá gaf til at
fara með lík Gests, at hvárki var fœrt áðr né síðan.2
1 Biskupa sögur I, 186-187 (eldri gerð); svipað í yngri gerð, 259.
2 Laxdœla, 196-197. Sjá athugasemdir Hermanns Pálssonar: Leyndarmál
Laxdœlu, 65-69.
1