Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1891, Page 98
98
byrjuðu á þessu, svo teljandi sje, voru hinir nafn-
kunnu bræður á Þýzkalandi, Jakob Grimm og Vil-
hjálmur Grimm (Kinder und Hausmárchen). I Dan-
mörku safnaði Thiele þjóðsögnum, Cavallius og
George Stephens i Sviþjóð. Dr. Maurer hjer á landi
(Islandische Volksagen), og svo Jón Arnason og
samverkamenn hans (Isl. þjöðsögur og æíintýri),
Jörgen Moe og Asbjörnsen í Noregi. Þannig mætti
nefna menn meðal allra þjóða hins menntaða heims,
er safnað hafa þjóðsögnum1. Verk þessara manna
var þó, yfir höfuð tala, ekki í öðru falið en að safna
þjóðsögnum. Það er fyrst nú á síðari árum, að
menn eru farnir fyrir alvöru, að gjöra þjóðsagnirnar
og þjóðtrúna að rannsóknarefni. Menn eru farnir
að rannsaka skyldleika þjóðsagna og þjóðtrúarhug-
mynda hjá ýmsum þjóðum, hvernig hinar yngri
hugmyndir eru sprottnar af hinum eldri, hvers konar
lífskjör, hugsunarhátt og menntunarstig sagnirnar
benda á. Sjerstaklega hefur verið mikið ritað um
ævintýrin um »kong og drottningu í ríki sínu, og
karl og kerlingu í koti sínu«, því að þær sagnir ætla
menn elztar allra sagna að eðli og uppruna. Menn
hafa leitast við að rannsaka, hversu þjóðtrúarhug-
myndirnar dreifast og kvíslast út meðal þjóðanna,
og eru komnar frá þeim uppsprettum, sem opt hljóta
að liggja Iengst inni í hinni svörtustu fornöld, og-
hversu ýmsar aðrar hugmyndir hafa runnið saman
við þær á þessari löngu leið, að sínu leyti eins og
ótal lækir falla í ána frá því, þar sem hún sprettur
upp, og þangað, sem hún rennur til sjávar.
1) Fremstan allra þessara manna, má þó án efa telja
Asbjömsen, ævintýraskáldið norska, því að hann hefur farið svo
vel með sögur sínar, og geíið þeim svo yndislegan búning,
að hann hefur með því getið sjer ódauðlegt nafn.