Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1891, Síða 263
263
ast menn helzt til að kaupa þær bækur, sem ódýr-
astar eru (o: sem kosta fæsta aura), þótt þær bæði
sjeu ljelegri og að tiltölu ef til vill miklu dýrari en
aðrar bækur, sem í krónutali kosta meira. Þetta kem-
ur nú sumpart af getuleysi, sumpart af hugsunar-
leysi. Jeg man eptir því til dæmis frá uppvaxtar-
árum mínum, að nokkrar ungar stúlkur á norður-
landi, sem jegþekkti, dauðlangaði til að kaupa kvæði
Kxistjáns Jónssonar; en þótt bókin kostaði ekki nema
nokkrar krónur, þá gdtu þær það bókstaflega ekki,
og mjer er nær að halda, að 1. útgáfan hafl verið
orðin útseld, áður en þær höfðu aflað sjer nægilegs
f)ár afgangs til þess. En þá var auðvitað óhægra
með peninga en nú. En mest gerir þó hugsunar-
leysið að. Þeir menn, sem ekki þykjast geta snar-
að út 3—4 krónum fyrir góða bók í einu, þeir kaupa
opt fyrir helmingi meira verð svo mikið af handó-
nýtum smáritlingum, sem eru einskis virði eða verri
en það, og þetta gera menn opt að eins af þvi, að
hver þessara ritlinga um sig kostar svo lítið í einu.
Jeg man eptir fólki, sem keypti alla smáritlinga Sí-
monar Dalaskálds hvern á fætur öðrum, en sem ekki
þóttist hafa efni á að kaupa aðrar bækur, af því að
þær væru svo dýrar, þó þær í raun rjettri væru
miklu ódýrari að tiltölu. Ef til vill mætti ráða bót
á þessu með því að gefa hinar stærri bækur út í
smáheptum, svo að hvert af þeim kostaði ekki nema
svo sem 50 aura.
Þriðja orsökin er sú, að blöð vor og tímarit
gera allt of lítið til þess að leiðbeina almenningi í
þessu efni. Það er mjög lítið um ritdóma í blöðun-
um, og þá sjaldan þeir sjást, virðast þeir opt að
vera svo undir komnir, að annaðhvort einhver vin-
ur höfundarins tekur sig til og lofar bókina "af öll-