Studia Islandica - 01.06.1993, Side 172
170
vetur á þjóðleið á Jalangursheiði.1 Gull getur því verið ígildi
friðar, þótt hið gagnstæða sé miklu algengara, að gull sé merki
ófriðar.
Snorri Sturluson talar í Eddu sinni um „gullöld“ í árdaga
með Ásum, uns hún spilltist af tilkomu kvenna úr Jötunheim-
um. Snorri leggur út af orðum Völuspár, sem lýsir þessu
skeiði svo:
Hittoz æsir á Iðavelli,
þeir er h<?rg ok hof
hátimbroðo:
afla lygðo,
auð smíðoðo,
tangir skópo,
ok tól gprðo. (7. er.).
Teflðo í túni,
teitir vóro,
var þeim vettergis
vant ór gulli. (8. er. 1-4).2
Gullöldin er friðaröld, þar sem Æsir una glaðir við sitt og
sinna daglegri iðju. Gullteigur leiðir hugann að Iðavelli. Það
er einkum þrennt, sem dregið er fram í Völuspá sem aðal gull-
aldar: Gull, smíðar og seta að tafli. Pessi þrjú atriði birtast öll
í Heiðarvígasögu, sem tákn um kyrrð og sakleysi hinnar dag-
legu iðju. Gísli er veginn við slátt á Gw//-teig. Pegar ótíðindin
um víg hans berast, eru Þorgautur, faðir Gísla, og Þorbjörn,
frændi hans, við smíðar og loks situr Eiður að tafli með sonum
sínum. Mig grunar, að aðstæður við friðrofið á Gullteig séu
goðsagnakyns.
Enn einu sinni sæki ég stuðning til Laxdælu og það til Gests
Oddleifssonar. Hann ræður þriðja draum Guðrúnar Ósvífurs-
dóttur, sem á við Bolla Þorleiksson, á þessa leið:
Sá var inn þriði draumr þinn, at þú þóttisk hafa gullhring á
hendi; þar muntu eiga inn þriðja bónda. Ekki mun sá því meira
^ Danakonunga s. ÍF XXXV, 40.
2 Eddadigte I, 2. — Edda, 19.