Bibliotheca Arnamagnæana - 01.10.1979, Page 194

168
inn fyrsta stundum upp å fimmtudaginn eftir påska. I Laxdcelu er
timasetningin mikilvægt atribi, far sem Kjartan hefur veri6 måttlitill
eftir stranga fostu, og skyrir fab, åsamt meb obru, a6 honum aubnabist
ekki ab verja lif sitt, enda er hann åkaflega vigmobur en fo litt sår,
fegar Bolli sækir a& honum. Hins vegar orlar ekki fyrir fessu atribi i
Fostbrædra sogu, fott dagsetning sé hin sama. Eins og ég benti å fyrir
allnokkrum årum14, svipar fråsogn Laxdcelu af dau6a Kjartans mjog til
irsku sogunnar Caithréim Cellaig (‘Sigurfor Kjallaks’) sem mun vera
tolftu aldar verk, fott handrit séu ekki eldri en frå 14. og 15. old15.
Soguhetjan, heilagur Cellach, er kenndur vib Cell Alaid (Killala) og
talinn hafa verib uppi å sjottu old. Hér er ekki åstæ&a til a& endursegja
soguna i heild, heldur nægir ab drepa å hinztu ævistundir Cellachs,
eftir a& hann hafbi sezt a& meb fjorum félogum å litilli eyju i stobuvatni
nokkru til a6 fjona gubi sinum. Ovinur hans, Guaire konungur, bybur
honum heim um påskaleytib i fvi skyni ab byrla honum eitur, en fegar
hann vill ekki fara, er félogum hans bobib. Konungur veitir feim af
mikilli rausn og mutar feim til a6 drepa Cellach. f>eir feija hann å
land, setja hann i holt eikartré um nott og sofna siban. £>å hvarflar ab
Cellach a6 flyja, en eins og Kjartan er hann måttlitill eftir langa fostu,
svo ab hann åkvebur ab biba dauba sins. Nu vitnar Cellach i draum
sem hann dreymdi å mibvikudagsnott, ab fjorir ulfar rifu hann i sundur
og drægju hann um burkna og siban félli hann fyrir bjorg og kæmi
aldrei upp aftur. Hér er um skyran feigbarboba ab ræba, sem å sér
næsta eftirtektarverba hlibstæbu i Laxdcelu fyrir dauba Kjartans:
“Kona kom at mér, bf ekkilig, ok kippbi mér å stokk fram. Hon hafbi i
hendi skålm ok trog i annarri; hon setti fyrir bijost mér skålmina ok
reist å mér kvibinn allan ok tok å brott innyflin ok lét koma i stabinn
hris ..(draumur Åns). I Glumu er enginn feigbarbobi fyrir dauba
Steinolfs, en i svarbræbrafætti Fostbrædru geta feir Kålfur ab lita,
“hvar menn ganga eptir vellinum; feir fykkjask kenna mennina, ok
syndisk feim sem far væri E>orgeirr Håvarsson ok feir sem fellu meb
honum; feir våru alblobgir ok gengu or garbi ok at å feirri er felir
fyrir innan bæinn ok hurfu far. t>eim bræbrum varb vib fetta undarligt
ok gengu inn i skåla ok setjask far nibr, ok sortnabi um få”.
14 Tolfta oldin (Reykjavik 1970), 113-18; endurprentu& grein vir Timariti Måls og
menningar 1964: “Um irsk atri&i 1 Laxdæla sogu”.
15 Caitilin Ni Mhaolchroin (utg.), Caithréim Cellaig (Baile Åtha Cliath 1933. Onnur
utgåfa 1971).