Úrval - 01.05.1962, Blaðsíða 88

96
ÚRVAL
öllu stjórnmálaþrasi, því forseta-
embættiS í írlandi er ekki póli-
tiskt.
Faðir hans var spænskur, Vi-
vion de Valera, listamaður eSa
hljóSfæraleikari eftir því sem
sagnir herma. MóSirin hét Kat-
herine Coll og var írsk. Á árunum
1870—81 flutti hálf milljón ír-
iendinga til Ameriku, og i þess-
um vesturfarahópi var Kather-
ine.
Drengurinn, sem var einka-
barn hjónanna, fæddist 14. októ-
ber 1882 i New York, þar sem
stórhýsi Chrysler-bifreiðasmiSj-
unnar stendur nú. Tveim árum
síðar lézt faðirinn, og eftir þaS
varð Katherine að berjast upp á
eigin spýtur. Hún sendi Eamon
litla til írlands til ömmu sinnar.
Þar var hann til tveggja og hálfs
árs aidurs, en þá fór frændi hans,
Patrick Coll, meS hann aftur til
Ameríku. Þeir ferðuSust meS
gufuskipinu City of Chicago og
stigu á land i Cobh (nú Queens-
town). Þetta var sumarið 1885.
Eftir að Eamon hafði lokið
skyldunáminu í barnaskóla var
hann sendur i framhaldsskóla
„Kristnu bræðranna“ nálægt
borginni Charleville. í tómstund-
um sínum á kvöldin, þar til Ijós-
in voru slökkt, undá hann i
sveitabænum, sat fyrir framan
opna eldstæðið i vinalegasta her-
berginu á hverju írsku sveita-
heimili: eldhúsinu. Hann heyrði
fólkið oft ræða um hina harð-
vítugu baráttu írsku leiguliðanna
gegn jarðeigendunum, og i þeim
umræðum lék töfraljómi um
nafnið Parnell. í þessu andrúms-
lofti kynntist Eamon ungi sögu
þjóðar sinnar smátt og smátt af
vörum fólksins. Þjóðlögin og all-
ar frásagnirnar, sem hann
heyrði, var þrungið af anda sjálf-
stæðis og stolti.
Hann stóð sig vel í skólanum
og þótti efnilegur ungur maður,
og það var lagt að honum aS
sækja um styrk til náms við hinn
fræga Blackrock-háskóla (col-
lege) i Dublin. Styrkinn fékk
hann, og þar með hafði hann
stigið fyrsta skrefiS til hærri met-
orða en hann dreymdi nokkru
sinni um. Hann ákvað með sér
að verSa kennari, annað hvort í
klassískum fræðum eða stærð-
fræði, og varð stærðfræðin ofan
á, og átti sú fræðigrein eftir að
verða honum hugstæð fram á
efri ár.
De Valera varð meðlimur i
Keltneska sambandinu (the Gae-
lic League) og lærði hið gamla
mál feðra sinna af glaðlyndri,
gáfaðri stúlku með kastaniubrúnt
hár. Hét hún Sinead (Jane)
0‘Flannagan, og varS hún eig-
inkona hans árið 1910.