Ný félagsrit - 01.01.1847, Blaðsíða 66
06 IJM SKATTANA A ISI.ANDI.
uni, en lctli á þeim ríkari, þá verírnr þetla ekki framar
meb jarbaskattinum enn hinuiu blandaba. Sé tekin
til dæniis efnub sveit, Vatnsleysu þingsókn í Ames-
sýsln, og jafnvel inibab viö Skálholtsjarba-talib frá 1785,
þareb þar eru stólsjarbir niargar, þá sýnir þab sig, ab
jarbaskatturinn verbnr reynbar fáeinum döluni hærri
enn hinn blandabi skattur, og bábir þeir hærri enn
lausafjárskatturinn, en allir þessir verba, hver uin sig,
hérumbil fjórbúngi meiri enn skattar þeir sem nú eru
goldnir.
þau hérub, t. a. m. Múla sýslur og Skaptafells
sýslur, þar sein inest er kvikfé en lægstur dýrleiki,
munu varla heldur hafa hagnab um of af jarbaskatt-
inuin, því þab má gjöra ráb fyrtr, ab jarbirnar verbi
metnar ab minnsta kosti til svo margra hundraba sem
þær framfæra inörg hundrub kvikfjár í mebalári,- ab
mebtöldum jarbarkúgildum; og inundi fremur reka ab
því, einsog annarstabar, ab lausafjár-hundrubin inundu
verba færri enn svarabi jarbahundrubuin. Menn mundu
og einnig una því betur, þó svo yrbi, heldur enn
ójöfhubi þeim sem nú er, og sífeldum ábæti á lausa»
fjárskattinn, sem engin takmörk hefir, eptir því sem
kvikfeb fjölgar.
þegar um heil hérub er ab ræba, stendur einnig
á sama hvort ábúandi heldur kvikfé sínu á kostuin
sinnar jarbar eba annara, því þab er aubsætt, abþegar
nýtt mat verbur gjört, lendir ekki vibbót jarbarskattsins
á hans jörb, heldur á nágrannans, sem hann hefir til
styrktar. þab hlýtur og ab standa á saina, hvort
kvikfé er fært fram á útigángi eba fóbrum, þareb gjöra
má ráb fyrir, ab eptir því verbi matib, sem jörbin
færir fram í mebaláruin, og þó fénabur falli sökum