Ný félagsrit - 01.01.1847, Blaðsíða 88

88
liM SKATTANA A fSLANDI.
muudi hún veréa niinni enn þaö gagn, sem menn
hugsa a& hafa af skattfrelsi hreppstjóra og presta meb
blanda&a skattinum, tii ab ná rettri tíundarfranitölu;
því þegar gjöldin til jafnabarsjóbanna ætti aö vera á
lausafénu, og fátækratíundin ab standa einsog ábur,
og menn vita jafnvel dæmi til nú, ab stöku prestar
freistast til ab draga af henni, þá er hætt vií) aö
framtala lausafjárins yrbi ekki ríflegri, þó menn jnni
þab til, ab halla á abra gjaldendur til ab hlífa prestum
og hreppstjórum.
þeir sem ekki hafa jörb til ábúbar, en eiga lausa-
fé, t. a. m. húsfólk og tómthúsmenn í sjáfarsveitum
og nnnab lausafólk, einnig vinnufólk — því mibur —
allvíba í sveitum, sein heldur fenab á kostnab hónd-
ans, ætti einnig a& gjalda af þessari eign. þetta ffe
allt verbur ekki metib niinna enn til 2000h á öllu
landinu, og yr&i skatturinn af því ab minnsta kosti
812 rbd. 48 sk., þegar 39 sk. væri lagbir á hvert
hundrab. Minna hlutanum þykir þessi álaga í engu
vera móthverf grundvallarreglu jarbaskattsins, og tel-
ur jafnlétt ab heimta hana þó sá skattur sé tekinn,
eins og þó hinn blandabi skattur verbi lagbur á. En
þegar þetta gjald er tekib, og svo gjald þab af kaup-
staba húsutn, sem nefndin hefir stúngib uppá og mundi
verba 1000 rbd., þá þyrfti ekki ab leggja nema 22 sk.
á hvert jarbarhundrab (þegar talib er til 80,000 hundr.),
til ab fá 18,333 rbd. 32 sk.—-Tæki menn hinn bland-
aba skatt, þá yrbi álagan ab vera hærri, vib þann mun
sem sá skattur er hvikulli. Minni hlutinn ætlar, ab
22 sk. af hundrabi yrbi engum gjaldþegni óbærilegt
gjald.
þætti mönnuiu annars líkindi til, ab jarbaskattur-