Ný félagsrit - 01.01.1847, Blaðsíða 56
o(> ' IM SKATTANA A ISLANDI.
skattur inundi gjöra alla skatta- breytínguna vinsæla
inebal alþýbu, þar sem mikill kur inundi verba ef
undanþágan hcldist, og brátt koina bænarskrár nm
nýjar breytíngar. þeir sömu af nefndarmönnum, sem
rába frá ab hinn nýi skattur verbi lagbur á jarbadýr-
leikann einn, eru einnig saindótna um, ab þessi tekju-
skattur sé á réttvísi bygfeur; þab þykir einnig æski-
legt, ef fastar löglegar tekjur jarbabókarsjóbsins gæti
aukizt svo, ab alþíngis-kostnaburinn yrbi goldinn þar
af án endurgjalds, þareb reynslan sýnir, ab niburjöfn-
u bgjöld, sem enginn veit upphæb á fyrirfram, eru
óvinsæl og gjaldast meb óþokka af miklum hluta
gjaldenda. Meiri hluti nefndarinnar stíngur þess-
vegna uppá, ab lagbur verbi skattur á allar tekjur af
fasteign á Islandi, hvort heldur jarbirnar eru eign
bænda eba einbættisinanna andlegrar eba veraldlegrar
stéttar. Skatt þenna þykir nefndinni sanngjarnlegt
ab ákveba til 5 af hundrabi, og ab því leiti nefndinni
er kunnugt mundi skattur þessi engan kur vekja
mebal jarbeigenda, nema ef vera skyidi þeim, sem ætti
svo mörg hnudrub í jörbu, ab skattur þessi yrbi meiri
enn sá sem nú er; en þab er augljóst, ab slíkir menn
hafa hvab helzt efni á ab gjalda skattinn. þetta gjald
nemur eigi litlu, því eptir töflunni nni jarbadýrleikann
eru bændaeignir og bænda-kirkjueignir
á landinu............................. 44,416 hundr.
og stólagóz, sem eru orbin bændaeignir. 15,026 —
alls bændaeignir 59,442 hundr.
ab ótöldum fjölda konúngsjarba, sem seldar eru, svo
óhætt mun mega telja bænda-eignir á landinu til
60,000 hundraba, jafnvel eptir jarbamatib. Nú er
venjulegt gjald af 20 hundraba jörb sein stendur: