Ný félagsrit - 01.01.1847, Qupperneq 74

74
IJM SKATTAV4 A ISI.AMIi.
hægra er a<5 sjá uiu framtöluua, og þessvegnu eru tí-
undarsvik allstabar kunnug, þar sem tíundin ekki er
gjörb ab föstn ákvebnu gjaldi. Til ab koma þessu af
þarf inikinn dugnab og lag, og miklu meira enn ætl-
ast iná til hjá hreppstjórum, eba jafnvel prestum, nú
sem stendur, enda þyrfli ekki ab vænta bóta á þessu,
þegar þeir ætti ab taka þátt í gjöldum einsog abrir.
þab inundu verba mjög fáir mebal presta og sýslu-
manna, sem gjörbi gángskör ab, ab stökkva þessum ósib
úr landi meb lagahörku, og verbi sýslumönnum fengin
föst laun (hvort heldur konúngsgjöld yrbi seld þeim
til umbobs, eba þeir yrbi látnir taka vib gjöldunum),
seni ininni hlutinn ætlar vera almenna ósk alþýbu,
inundi þess enn síbur þurfa ab vænta, þegar þeir ætti
ab gjalda einsog abrir. Menn vita eitt dæmi til, og
þab í sýslu duglegs sýslumanns, ab prestur ákærbi
alla sóknabændur sina uiii tíundasvik, en þó þab
reyndist, ab allir hefbi dregib undan meira eba minna,
og þab 5K sá, seni réttast hafbi talib fram, þá leizt
presli ráblegast ab láta eptirkomanda sinn njóta ávinn-
íngsins og sókti um annab braub meb fyrstu ferb.
Eigi ab hnekkja þessari skablegu og illu venju,
verbur ab eyba henni meb lögunum. En enginn hugsi
ab henni verbi hnekkt meb því, ab breyta gjölduiii
þeim sem nú eru eba steypa þeim saman, eba ineb
því ab Iækka skattinn. I hinni hvikulu undirstöbu
skattsins, sem enginn getur varab sig á, er rótin til
hins illa, og hana verba menn ab uppræta.
Menn segja, ab hinir fátækari bændur telji rétt-
ast fram; þess er einnig ab vænta, því þeir hafa
engan óhagnab af því, þareb þeir eru annabhvort
lausir vib skattinn, vegna fólkshaldsins, eba vib háfan