Ný félagsrit - 01.01.1847, Page 90
90
UM SKATTANA A ISLANDI.
tíund þessi tvöfaldur skattur á fasteigninni. En þareb
gjald þetta mundi neina 4000—5000 dala, þá vill þó
ininni hlutinn heldur rába til, ab svo miklu gjaldi væri
ekki sleppt ab fullu og öllu, heldur væri þá í sta&inn
jafnab nibur á fasteignina eptir hundrabatali annab-
hvort alþíngiskostnabinum (hferuinbil 7000 rbd. annab-
hvort ár), eba gjöldunuin til jafnabarsjóbanna (hferumb.
3000 rbd. eba 6 sk. fyrir hvert lausafjár-hundrab), eba
hvorutveggja; yrbi þó landskatturinn meb þessu móti
ekki neina 19,000 rbd. alls. — En til þess ab fara
sem gætilegast, hefir minni hlutinn ekki viljab rába
til, nú sem stendur, ab leggja neitt af þessum gjöld-
um á jarba-dýrleikann, ef konúngstíundin væri tekin
af og öll konúngleg gjöld dregin saman í einn jarba-
skatt.
Yrbi lagt af ab jafna nibur árlega gjöldunum til
jafnabar-sjóbanna, mundi inega haga svo til, ab amt-
mönnum yrbi vísab á jafninikib og gengib hefir til
jafnabarsjóbanna um 10 ár (t. a. m.) úr fjarlægustu
sýslunum, svo ab komizt yrbi hjá penínga-sendíngum
í jarbabókarsjóbinn Iángt ab. En ab öbru leiti þykir
minna hlutanum naubsyn á nýrri almennri reglugjörb
um stjórn og mebferb jafnabarsjóbanna.
EnTiver skattastofn sem valinn verbur, eptir ab
búib er ab meta jarbagózib ab nýju, og hvort sein
konúngstíundin verbur tekin af ebur eigi — þó allra
helzt ef henni yrbi haldib — þá þykir minna hlutan-
um þurfa nýja reglugjörb ebur lagabob um fasteignar-
tíundina, einkum í þeim sýslum, þar sem jarbadýrleik-
inn hækkar, því honum þykir ekki tilhlýbilegt ab
tíundatakendur græbi á gjaldcndum, heldur verbi þeir
ab láta sfer nægja sama gjald og ábur, þángabtil ný lög