Ný félagsrit - 01.01.1847, Page 96
96
l)M FJARHAG ISLANDS •
50,000 dala e&a meira til skuldar, eba annab eins væri
talib franiyfir á hverjn ári, þá stæbi þab ab því leiti
á sama. En í þessu efni er aí) ymsu ö&ru aí) gæta.
Reynslan mætti hafa sýnt oss ab undanförnu, að betra
hef&i verib ab landið hefíii fyrir laungu haft reikníng
sinn sér í lagi, og gætt sjálft a& fjárhag sínuin og
öllum réttindum öbruin. En þó seint sé orbiö, þá má
enn lagfæra mart, og mætti því heldur, sein stjórnin
yrbi fúsari á ab viímrkenna réttindi vor, eins í þessu
atriöi og öbru. Ef reikníngur landsins er Ijós, og
ákvebií) ab sanngjarnri tiltölu hvaí) gjalda skal þaíian
til alinennra ríkis-þarfa, þá inundi miklu framar verba
undir oss sjálfum komib, a?) færa oss í nyt réttindi
vor, og haga efnum landsins sem bezt vér getum, og
inundi stjórnin ekki leggja oss þar neinn tálma í veg.
En þegar allt er óljóst og óákvebií), þá ver&ur allt
undir högg ab sækja, til útlendrar stjórnar í öbru
landi, sem ekki er sagt að vei'bi æfinlega fús til aö
fallast á þaS sem Islandi er haganlegast, og þab þarf
helzt meí). Hver seinkunnugur er því sem fram fer,
veit bezt, hversu opt því er barib vib, þegar eitthva?)
þarf ab lagfæra á Islandi, aí) landiS beri sig ekki, eba
gjöri ekkert gagn, og se því ekki gjöranda ab leggja
til þaö sem þarf, þareb enginn sé ábatinn í afcra hönd.
Til þess ab stubla til, ab reiknínga-vibskipti Dan-
merkur og Islands verbi sem Ijósust og hreinskilnis-
legust á bábar hendur, miba allir þættir vorir^ um
fjárhag landsins, og í því skyni Iátuni vér hér fylgja
þann kafla úr ríkis-reikníngunuin fyrir árib 1845, og
áætlun fyrir þetta yfirstandanda ár, sem snerta fjárhag
Islands á einhvern hátt, og hnýtum vér ab eins vib