Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1933, Blaðsíða 45
41
eru í Þjóðabandalaginu og ekki hafa enn veitt umsækjanda
viðurkenningu, gera það nægilega með þvi að veita því inn-
göngu í bandalagið. Og þetta nær einnig til þeirra meðlima
bandalagsins, sem kunna að liafa greitt atkvæði gegn upptöku
aðilja í það. Þeir eru sem sé bundnir við það, sem ákveðið
hefur verið þar að þessu leyti.
Þótt ekki sé þess getið í sáttmálanum, þá má vel gera ráð
fyrir því, að enn fleiri atriði varðandi liag umsækjanda
kunni að koma til greina, svo sem landrými, fólksfjöldi, efna-
hagur o. s. frv. Nokkur smáríki, svo sem Andorra, San Mar-
inó, Monakó og Licbtenstein, hafa öll vfir örlitlu landi að
ráða og fólksfjöldi lítill mjög. Þetta atriði hefur sjálfsagt
ráðið einhverju um það, að Lichtenstein og Monakó hafa ekki
verið tekin í handalagið. Það liefur að vísu komið þar til
orða, að levfa minnstu ríkjunum inngöngu í bandalagið með
minni réttindum, og þá eflaust líka minni skyldum, en með-
limir þess almennt liafa, t. d. án atkvæðisréttar, með því að
útiloka þá frá setu i ráði handalagsins o. s. frv. Þessi hugmynd
Iiefir þó ekki fengið byr í Þjóðabandalaginu. Sáttmáli þess
gerir ráð fyrir jöfnuði milli bandalagsfélaga, nema beint sé
öðruvísi ákveðið, og því befur verið talið óheimilt að gera upp
á milli meðlima þess með slíkum Iiætti. Hingað til liefur ekk-
ert ríki verið tekið í bandalagið með neinum sérskilmálum
um skvldur eða réttindi, nema Svissland.
Þá mætti atbuga það, livort það hljóti ekki að vera skil-
vrði fvrir inngöngu í Þjóðahandalagið, að umsækjandi hafi
yfir her að ráða. Eftir 16. og 17. gr. sáttmálans kann að geta
komið fyrir, eins og fyrr hefur verið vikið að, að félagar
handalagsins þurfi að leggja fram her og hergögn í þarfir
þess. Því kynni bandalagið að synja um inngöngu í það bverj-
um þeim, er fyrirsjáanlega getur ekki innt slík framlög af
hendi. Þetta skiptir sérstaklega máli um smáríkin. Því má
ef til vill lialda fram, að þau geti ekki orðið meðlimur banda-
lagsins, af því að þau bafi engan ber eða svo lítinn, að engu
máli skipti, ef beitt vrði ákvæðum 16. og 17. gr. sáttmálans.
Ein af ástæðunum fvrir því, að Lichtenstein var ekki tekið í
handalagið, var sú, að umsækjandi hefði engan her og gæti
þvi ekki gegnt þeim skyldum, sem á meðlimum handalags-
ins hvíldu. Þar á móti hefur ráð bandalagsins tjáð sig á fundi
sínum 28. okt. 1920 samþvkkt því, að Island, San Marinó og
Monakó þyrftu engan her að hafa, þótt þau fengju inngöngu
í Þjóðabandalagið. En hvorki ísland né San Marinó hafa
6