Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1933, Blaðsíða 176
172
allra fulltrúa meðlima ráðsins — væntanlega miðað við
þann tíma, sem atkvæðagreiðslan fer fram — og meira en
helming allra liinna, sem fund sitja og atkvæði greiða, liafi
líka sama gilcli sem einróma samþykkt tillaga í ráðinu. Ef
57 félagar bandalagsins sæktu þing og greiddu atkvæði —
en þar af ganga 2 frá, aðiljar, sem hugsaðir eru utan ráðs-
ins í dæmi þessu, — þyrfti tillagan að fá 21 atkvæði frá full-
trúum félaga, sem ekki skipa sæti í ráðinu, en 35 atkvæði
alls. Tillaga, sem fengið hefur svo marga fvlgismenn, þar á
meðal atkvæði allra fulltrúa ráðsfélaganna, er talin vera svo
þung á metum, sem einróma samþykkt tillaga ráðsins, enda
þótt 20 atkvæði hafi í þessu dæmi fallið gegn lienni. Ef þar á
móti þessu skilyrði um meiri hlutann er ekki fullnægt, fær
tillagan ekki meira gildi en í 4 h) að ofan greinir. Tillaga,
sem t. d. væri samþykkt af fulltrúum allra ráðs-félaganna,
nema einum, og fulltrúum allra liinna, eða alls 54:1, fengi þá
minna gildi en tillaga, sem samþykkt er af 35:20. Þótt þetta
sé svo að lögum, er varla efi á því, að í almenningsálitinu
fengi fvrrnefnda tillagan stórum meira gildi.
Ástæðan fyrir heimild aðilja til að krefjast meðferðar
þingsins á máli, var sú, að smáríkin, sem liafa sjaldan mögu-
leika til að skipa sæti í ráðinu, gætu talið hag sínum betur
borgið, ef málið færi til þingsins. En lieldur virðist sú ástæða
verða lílils virði, þegar þess er gætt, að aðilja skal allt af
veita kost á að sitja fundi ráðsins samkvæmt 5. mgr. 4. gr.
sm., og' að þeir geta engu ráðið með atkvæði sínu um úrslit
málsins í ráði eða á þingi bandalagsins.
IV. Hingað til liefur verið gert ráð fyrir því, að báðir aðilj-
ar væru í Þjóðabandalaginu, en í 17. gr. sm. eru reglur um
það, livernig með skuli fara, ef svo er ekki. Má þá greina í
milli: a) Ef annar (eða einn) aðilja er í bandalaginu, en
hinn (eða hinir) er það ekki, og h) Ef hvorugur (eða enginn)
aðilja eru i handalaginu.
a) Sá aðili, sem er í Þjóðabandalaginu, mun, ef deila rís
milli hans og aðilja utan handalagsins, venjulega snúa sér
til ráðsins og hiðja það að taka málið til meðferðar sam-
kvæmt 10., 11. eða 15. gr. sm. Ráðið á þá að hjóða hinum
aðiljanum að undirgangast meðferð málsins þar, eins og
hann væri í bandalaginu, með þeim skilyrðum, sem það tel-
ur sanngjörn. Nú er þeim aðilja óskylt að taka hoði ráðsins.
Hann getur því sett þá skilmála, að með hann verði að þessu
leyti svo farið að öllu, sem liann væri félagi Þjóðahanda-