Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1949, Blaðsíða 109
107
Ljósmóðir getur eins fósturláts. Auk þess er mér kunnugt um 3
önnur, sem engra aðgerða þurftu við.
Hvammstanga. 12 konur ólu börn sín á sjúkraskýlinu. 1 tangar-
fæðing, 32 ára frumbyrja, mjög rigid. Er léttasóttin hafði staðið í
um 3 sólarhringa, var lögð á töng. Konan var þá orðin mjög þreytt
og hafði fengið um 39° hita. Barnið var mjög líflítið, en eftir talsvert
staut tókst að lífga það að nokkru. En það dó eftir 7 tíma. 1 kona ól
tvíbura; í 1 skipti var um að ræða nokkur grindarþrengsli. Annars
var tilefnið ósk um um deyfingu og/eða sóttleysi.
Blönduós. Barnkoma fór að þessu sinni fram úr öllum fyrri árum
um langt timabil. Fæðingar voru yfirleitt viðburðalitlar og gerðust
án þess að grípa þyrfti til annarra ráðstafana en herða á sótt. Undan-
tekning frá þessu er þó ein tangarfæðing hjá frumbyrju, og var fram-
höfuðstaða til fyrirstöðu. Konan, sem tvíburana átti, hafði mikinn
hydramnion og var lasin alllengi á undan fæðingunni, enda tók ég
hana á sjúkrahúsið til að fæða. 1 fósturlát átti sér stað snemma á
nieðgöngutíma og 2 að honuin meira en hálfnuðum. Hafði önnur
kona nephrosis, og virtist hætta á fæðingarkrampa, þótt úr því yrði
ekki. Alls var læknir sóttur i 25 skipti til fæðandi kvenna, þar með
taldar þær, sem fæddu á sjúkrahúsinu, en oftast var ekki um annað
að ræða en herða á sótt eða deyfa. Flestar konur framan úr sveit-
unum komu á sjúkrahúsið eða var komið fyrir á Blönduósi, þegar
ekki var rúm laust á sjúkrahúsinu, þvi að um stundun í heimahúsum
var ekki að ræða fyrir þær, með einni ljósmóður fyrir 7 hreppa, og
oft engin tök á að veita þeim sæmilega aðhlynningu vegna erfiðra
heimilisástæðna. Úr þessum ljósmæðraskorti hefur nú raknað nokkuð
uieð tilkomu þriðju ljósmóðurinnar i héraðið.
Sauðárkróks. Læknar viðstaddir 51 fæðingu. Eins og venjulega oft-
ast um eðlilega fæðingu að ræða, en nærveru læknis óskað til að deyfa
konuna eða herða á sótt. Placenta praevia partialis kom fyrir einu
sinni; blæddi talsvert í byrjun fæðingar, en blæðing hætti, eftir að
konan hafði fengið pitúitrín, og var fæðing eftir það eðlileg. Hjá 27
ára primipara var fæðing langdregin og gekk hægt. Hafði konan fengið
Línín og síðan pitúitrín; allt i einu fékk hún eclampsia með miklum
krömpum. Þar sem höfuð var komið niður, var konan svæfð og barnið
tekið með töng. Öðru sinni var barn einnig tekið með töng hjá primi-
para við langvinna fæðingu. 24 ára multipara fæddi andvana barn við
annars eðlilega fæðingu. 22 ára primipara fæddi barn með klofna vör
°8 góm (cheilo-gnatho-palatoschisis). 36 konur fæddu þetta ár á
sjúkrahúsinu.
Hofsós. Barnsfarir tíðindalausar. Var þó sóttur 16 sinnum til fæð-
ondi kvenna, oftast til að deyfa.
Halvikur. Föst fylgja eitt sinn. Credé.
Akuregrar. Tvisvar á árinu var gerður keisaraskurður á Sjúkrahúsi
Akureyrar, og var það í annað skiptið 29 ára frumbyrja með
praeeclampsia, og lifði bæði móðir og barn. Hin konan var 32 ára
fjölbyrja með placenta praevia og mikla blæðingu. Einnig í þessu til-
felli lifði bæði móðir og barn. Einu sinni var lögð á töng, einnig á
Sjúkrahúsi Alcureyrar, vegna framhöfuðstöðu og sóttleysis. Konan var