Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1933, Qupperneq 179

175
málinn gckk í gildi (hereafter, á l’avenir). Og vitanlega
verða einungis félagar bandalagsins einir bundnir við á-
kvæði 18. greinar. En þeir verða þó jafnt að senda til skrán-
ingar samning, sem þeir gera við aðilja, sem ekki er i banda-
laginu, sem við félaga þess, því að nægilegt er, að samning-
urinn sé gerður af einhverjum félaga bandalagsins, en ekki
nauðsynlegt, að hann sé líka gerður við félaga þess. Að þessu
leyti verka ákvæði 18. gr. á liag utanbandalagsaðilja. Iiins-
vegar er ekkert því til fvrirstöðu, að aðili utan bandalagsins
geti, ef liann æskir þess, fengið samninga sína skrásetta og
birta. Það virðist beinlínis í anda sáttmálans. Bandalagið
lætur sig varða allt, sem snertir frið milli ríkja. Samningar
eru eitt af því, og þessvegna skiptir máli fyrir bandalagið,
að það geti fengið vitneskju um sem flesta milliríkjasamn-
inga, er á einhvern bátt kunna að varða friðinn, bverir sem
að þeim standa. Hefur og verið stungið upp á því innan
bandalagsins, að aðiljar utan þess gætu fengið að láta skrá-
setja sína samninga, og þeirri uppástungu hefur ekki verið
mótmælt. Hins vegar eiga þeir ekki heimtingu á því. Skrá-
setning samninga utan bandalagsins skiptir vitanlega ein-
ungis máli, ef binn aðilinn er ekki í bandalaginu, því að
annars verður samningurinn beinlínis skráður eftir 18. gr.
2. Reglan um skrásetning og birtingu allra samninga og
skuldbindinga milli ríkja liefur valdið ekki litlum lieila-
brotum og ágreiningi. Það verður ekki lijá því komizt, að
skrásetja samning o. s. frv., þó að hann sé tímabundinn,
breyting á eldra samkomulagi o. s. frv. Einnig verður að
skrásetja uppsagnir á samningum. En það væri erfitt að
fylgja reglunni út í yztu æsar, enda fullkomlega þýðingar-
laust. Munnlegt samkomulag er ekki unnt að skrásetja, og
gæti það þó verið bindandi og skipt máli. Sbr. t. d. yfirlýs-
ingu norska utanríkisráðberrans Ihlen í Grænlandsmálinu.
Stundum verður samkomulag til fyrir bréfaskipti, þannig að
síðasta bréf geymir samkomulagið. Slík bréfaskipti verða
tæplega öll skrásett, en það bréf má auðvitað skrá, er sam-
komulagið gevmir. Sumar skuldbindingar eru svo þýðingar-
litlar, að ekki sýnist ómaksins vert að skrásetja þær, t. d.
yfirlýsing um, að ríki vilji taka við sendiherra annars ríkis,
að lierskip annars ríkis megi iieimsækja liitt. Bretland liefur
lialdið því fram, að 18. gr. ætti aðallega við hina svo kölluðu
pólitisku samninga, og því væru samningar um skuldaskipti
algerlega stjórnarfarslegs efnis, t. d. póstmálasamningar eða