Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1949, Qupperneq 282

280
mátt teljast hættulegur persónulegu öryggi annarra um þessar mund-
ir (sbr. hugsanir hans í sambandi við riffilinn). Svefn hans er mjög
takmarkaður og oft enginn sólarhringum saman. Hann er alltaf átt-
aður í tíma og rúmi, og kemur það heim við það, sem algengast er
við þessa tegund geðveiki. Ofskynjanir eru hins vegar tíðar, en þær
neitar hann að hafa nokkru sinni haft. Þegar hann er tekinn fastur,
er hann enn haldinn þessari geðveiki, en við þvingað bindindi hverfa
hugvillur hans tiltölulega fljótt, og hann nær sér andlega á skömmum
tíma. Hvort hann á fyrstu tveim vilcunum, áður en hann játar afbrot
sín, hafi viljandi haldið í eða ýkt sjúkleg einkenni (simulerað), skal
ósagt látið, enda tel ég það enga hagnýta þýðingu hafa.
Af framanskráðu má þegar ráða, að ég álít R. F. K-son geðveilan
mann (psylcopat), og enn fremur að ég tel hann á vissu tímabili (á
árunum 1945 og 1946) hafa verið haldinn geðveiki í þrengri merk-
ingu þess orðs (psychosis), en á því tímabili fremur hann fjölda
innbrotsþjófnaða, ýmist einn eða í félagi við mann, sem bersýnilega
hefur þá líka verið geðbilaður. Ofnautn amfetamíns var orsök þess-
arar geðbilunar, og þegar sú orsök var brott numin, batnaði sjúk-
lingnum. Ég skal geta þess hér, að amfetamíngeðveiki er ekki mjög
óalgengt fyrirbæri, og ritaði danski prófessorinn Knud O. Möller um
liana þegar á árinu 1946.
Amfetamínsýki R. er stundar fyrirbrigði, sem hann læknast af, en
geðveila hans (psykopati) er varanlegt ástand. Þó er ekki þar með
sagt, að hegðun hans þurfi til æviloka að haldast óbreytt frá því,
sem hún var í æsku. Eins og það er fjarri sanni, að allir psykopatar
séu afbrotamenn, er það jafnfráleitt að ætla, að engum geðveilum
afbrotaungling takist að bæta ráð sitt. Skapgerðarþroskun, þótt lítil
sé, getur átt sér stað, og einnig geta umhverfisáhrifin breytzt í heilla-
vænlega átt.
Það er rétt að benda á, að frá því að R. kemur úr siglingunum
1942, er hann samkvæmt liegningarvottorði ríkisins ekki viðriðinn
þjófnaðarmál, fyrr en í geðveikiskastinu 1946. Þetta gæti bent á
nokkra hegðunarbetrun. Á þessu þriggja ára tímabili gerist hann
brotlegur við lög vegna áfengisneyzlu (ölvunar á almannafæri og við
akstur), en ekki vegna þjófnaða. Enn meiri breytinga til batnaðar
verður þó vart hjá honum, þegar borin er saman annars vegar dvöl
hans sem 15 ára unglings á Kleppi og hins vegar vist hans á vinnu-
hæli og í fangahúsi síðustu 4—5 árin. Á Kleppi lcoma fram nærri
eingöngu óheppilegir eiginleilcar hjá honum, en á síðar nefndu stöð-
unum fær hann yfirleitt góðan vitnisburð hjá þeim, sem með hon-
um hafa verið.
Ég ræð til þess, að R. F. K-son verði til reynslu látinn laus úr
gæzluvist.“
Málið er lagt fgrir læknaráð á þá lcið,
að óskað er „úrskurðar læknaráðs um andlegt heilsufar R. F. K-son-
ar með sérstöku tilliti þess að sleppa honum úr gæzlu, sbr. 2. gr. 1.
14/1942“.
Málið var lagt fyrir réttarmáladeild ráðsins. Við meðferð þess vék