Andvari - 01.01.1973, Side 34

32
GUÐMUNDUR GÍSLASON IIAGALÍN
ANDVARI
fluttist átta ára gamall til Reykjavíkur, hafði verið róstusamt í íslenzkum
stjórnmálum, og áhugi á þeim efnum vaknaði fljótt hjá greindum hörn-
um og unglingum. Las Ásgeir hlöðin vandlega og ennfremur ýmsa ritl
inga, sem rit komu, og var heithuga sjálfstæðismaður. Þá hreif og ung-
mennafélagsstarfsemin í þennan tíma engu síður ýmsa greinda og áhuga-
sarna unglinga í Reykjavík en úti í sveitum, og varð Asgeir þar virkur félagi.
Á fundum voru þreyttar kappræður um ýmis nytjamál þjóðarinnar, einn-
ig ræddar bókmenntir og lesinn upp skáldskapur, og var sumt af ljóð-
unurn frumort. Oft ríkti í félagsstarfinu mikil og eftirnrinnileg alvara,
en einnig voru höfð uppi gamanmál, svo að í hendur héldust lræðsla,
æfing í rökræðum oe galsakennd, en meinlaus skemmtun. 1 þessu félagi
störfuðu meðal annarra öll börn Þórhalls biskups Bjarnarsonar, og þar
tókust kynni með þeim Dóru Þórhallsdóttur og Asgeiri. Þá er þess að geta,
að síðasta vetur Asgeirs í guðfræðideildinni kom til hans Þórólfur Sig-
urðsson bóndi í Baldursheimi við Mývatn og spurði hann, hvort hann
kynni ekki að vera fáanlegur til að sækja um Skútustaðaprestakall, sem
þá var laust, kvaðst þora að fullyrða, að þar mundi hann hljóta kosn-
ingu. Asgeir tók þessu líklega, því að hann hafði jafnan hugsað sér að
verða sveitaprestur og hóndi, enda var unnusta hans því engan veginn
mótfallin. Hún hafði og svo gott sem vanizt húsfreyjustörfum og gesta-
gangi í sveit, því að hún hafði að móður sinni látinni verið ráðskona föður
síns í Laufási, þar sem hann hjó allstóru búi og ekki var síður gestkvæmt
en á prestsetri í sveit. Þegar svo Asgeir hafði lokið prófi, færði hann þetta
í tal við tilvonandi tengdaföður sinn. En biskup tók þessu fjarri, kvaðst
ekki vita þess nokkurt dæmi, að tuttugu og eins árs unglingur væri
vígður til prests. En Þórólfur, auðheyrilega í umboði nokkuð rnargra
velmetinna Mývetninga, sagði söfnuðinn mundu vilja greiða launin, unz
biskupi þætti Ásgeir hafa nægan aldur til að vígjast. Ekki stóð á Dóru
Þórhallsdóttur að fara með honum út í nokkra óvissu, og sjálfan fýsti hann
að gerast sálusorgari í Mývatnssveit, vissi þar margt vel gefins og félagslynds
fólks. En ekki þótti honum þó annað sæmandi en virða vilja Þórhalls
Bjarnarsonar, þegar þá líka sá vitri og virti biskup og hændahöfðingi bauð
honum að verða biskupsritari á hausti komanda.
Haustið 1916 fór Ásgeir utan. Hann ætlaði sér að hlýða á fyrirlestra