Andvari

Árgangur

Andvari - 01.01.1973, Blaðsíða 68

Andvari - 01.01.1973, Blaðsíða 68
66 PETER HALLBERG ANDVARI jafn kristinn maður og Sturla. En hann vissi, að hann var að skrifa um aðra öld og aðra siði. Hann var höfundur með tilfinningu lyrir hlutföllum og stíl. En hvað um skoðanir og siðferði annarra aðalpersóna, viðriðinna atburð- ina kringum Bergþórshvol? Að því er Flosa varðar, þá veit hann afar vel, að hann og menn hans eru að fremja níðingsverk, þegar þeir ætla sér að brenna fólk inni: „Eru nú tveir kostir, og er hvorgi góður: sá annar að hverfa frá, og er það vor bani, en hinn annar að bera að eld og hrenna þá inni, og er það þó stór ábyrgð fyrir guði,- er vér erum kristnir sjálfir.“ Samt lýkur hann þessu ávarpi sínu með orðunum: „En þó munu vér það bragðs taka“ (328). Þegar allt er um garð gengið, segir maður við hann: ,yÞér hafið mikið stórvirki unnið.“ Flosi svarar: „Bæði munu menn þetta kalla stórvirki og illvirki,“ og hætir við: „Og þó má nú ekki að hafa“ (334). Að því er bezt verður séð, iðrast hann ekki þessa illvirkis; hann varð að gera það, sem hann gerði. Og þrátt fyrir aðdáun sína á Njáli og fjölskyldu hans, lætur höfundurinn ekki í ljós neina vanþóknun á Flosa. Flosi heldur stöðu sinni sem geðfelld persóna til söguloka, en þar hverfur hann á gamals aldri á leið til Islands frá Noregi: „og hefir til þess skips aldri spurzt síðan“ (463). Eftir brennuna er honum einu sinni lýst á þennan hátt: „Flosi var allra manna glaðastur ok beztur heima að hitta, og er svo sagt, að honum hafi flestir hlutir höfðingligast gefnir verið“ (419). Ennfremur er sagt um Flosa: „Hann var svo vinsæll af sínum mönnum, að hann hafði þar vöru að gjöf eða láni, sem hann vildi“ (427) - vissulega sterk meÖmæli í íslendingasögu. Kári Sölmundarson er aðalhetjan í lokaþætti sögunnar, eftir brennuna. Hann er „skapdeildarmaður“ (226) í augum Njáls, tengdaföður síns. Meira að segja andstæÖingur hans, Flosi, er fullur aðdáunar á honum: „Fám mönnum er Kári líkur, og þann veg vilda eg helzt skapfarinn vera sem hann er“ (422). Kári er líka sagður „allra manna vinsælastur" (443). En þessi skapdeildar- maður heldur ekki gerðar sættir eftir hrennuna að Bergþórshvoli. f staðinn heldur hann áfram að drepa brennumenn upp á eigin spýtur. Meðal annars hleypur hann í skála Sigurðar jarls í Orkneyjum og hálsheggur þar mann af slíkum ofsa, að höluðið „fauk upp á horðið fyrir konunginn og jarlana“ (443). Á sama hátt leikur hann annan msnn, síðasta fórnardýr sitt meÖal brennu- manna, meðan sá er að telja silfur sitt: „og nefndi höfuðið tiu, er af fauk bolnum“ (461). Við hevrum ekki eitt einasta brigzlyrði um þennan einlæga manndrápara og einkablóðhefnd hans, hvorki frá- höfundinum né frá neinum öðrum persónum sögunnar. Á siðferðislegan mælikvarða sögunnar sjálfrar og þá væntanlega mælikvarða höfundarins er Kári vafalaust sönn hetja.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196

x

Andvari

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.