Prestafélagsritið - 01.01.1928, Blaðsíða 78
PreBtafélagsriiiö.
Gandhi.
73
t>ess að mega það, yrði þjóðin að vera hógvær, bljúg, fórn-
fús og full af hærleik, en hafa óbeit á alls konar ranglæti
°2 ofbeldisverkum. »Það traust, sem ég bar til þjóðar minnar,
hefir reynzt oftraust*, segir hann, »ég hef farið villur vegar
hrapallega; guð hefir sýnt mér það og lítillægt mig, og fyrir
það er ég þakklátur*.
Gandhi kallaði saman framkvæmdanefndina, sem hann hafði
sér til aðstoðar og ráðuneytis. Hann skýrir nefndinni frá þeirri
ákvörðun sinni að fresta uppreisn. Nefndarmenn tóku því
fjarri í fyrstu, og reyndu að sýna honum fram á, að ógerlegt
væri að stöðva byltinguna. Miljónir manna um alt land stæðu
tilbúnar, og biðu þess með óþreyju að mega framkvæma þær
fyrirskipanir, sem Gandhi sjálfur hefði gefið út. Hann hefði
sjálfur komið skriði á málið, hjólið væri þegar tekið að velta,
°9 nú megnaði enginn að taka skriðinn af því heljar-bákni.
Auk þess bentu þeir á það, hver smán væri að heykjast ein-
mitt nú. — Þetta voru alt mikilvægar röksemdir. En Gandhi
sat við sinn keip. Og smánina tek ég alla á mig, sagði hann;
það er margfalt betra en að svíkja guð og samvizku sína.
O9 þar kom að lokum, að hann gat fengið flesta nefndar-
ntenn á sitt mál. En það hafði aldrei gengið eins tregt og í
þetta sinn. Glaður var Gandhi samt ekki, þó að hann kæmi
þar sínu fram. Hann fann að það var fremur af hlýðni og
hollustu, en af fullri sannfæringu, að vinir hans létu undan.
~~ Hann leggur nú á sig pintingar miklar og föstur, segist
verða að taka út refsingu fyrir morðbrennuna í Chauri-Chaura.
Sálarkvalirnar voru honum ekki nógar. Og auk þess telur
hann föstur bezta ráðið til þess að verða andlega frjáls,
drepa sínar lægri hvatir, en láta andann fá full yfirráð yfir
holdinu. — Um þetta leyti (í febr. 1922), þegar hann þjáðist
^esí út af vonbrigðunum um þjóðina, þá segja vinir hans, að
þann hafi verið farinn að þrá það í hljóði að verða settur í
fangelsi; honum muni hafa fundist svölun í því, ef hann fengi
einhverja slíka refsingu í ofanálag. Kvisast hafði það fyrir
^öngu, að það stæði til, og marga furðaði á því, hve lengi
það dróst. Sannleikurinn var sá, að stjórnin bar mikla virð-