Prestafélagsritið - 01.01.1928, Blaðsíða 189
Prestaféiagsritið. (jm gildi mannsins. 175
hinum. Sver hann sig ekki ótvíræít í ættina — við þau og
moldina?
Og skammær er hann. Hver mannsæfi lík öldu, sem stígur
og hnígur í straumi kynslóðanna. Tugum þúsunda ára áður
en saga hefst, hefir hann sprottið fram úr djúpum myrkurs
og gleymsku. Hversu ósegjanlega stutt er æfiskeið einnar
kynslóðar hjá honum? Að sönnu kann einhverjum að þykja
mannsæfin löng, er við hana eina er miðað, en fáir eða engir
standa áratugum saman á svo lágri sjónarhæð. Bernskuárin
munu flestum virðast lengst að líða, en fyr en varir finna
þeir þó »fent í skjólin fagran kringum bernskuhólinn«. Og þá
sýnast árin venjulega hafa verið hraðfleyg, er horft er til
baka. Þroska- og manndómsárin líða hvert af öðru, unz sýnt
er, að ekki geta verið nema nokkur ár í mesta lagi til komu
dauðans. Öllum má vera það ljóst, að eftir fáein ár eða ára-
tugi verða aðrir á ferli um þær slóðir, sem nú eru þeir.
Fæðing og dauði eru harla nærri hvort öðru, vagga og gröf.
Þegar ég hefi hugsað um það, hefir mér stundum fundist
sem líkami vor mannanna væri eins og duft, sem lyftist stutta
stund upp af jörðinni og hnigi svo þangað aftur. Það er
sannleikur, sem sálmaskáldið mælir:
„Dagar mannsins eru sem grasiö,
hann blómgvast sem blómið á mörhinni,
þegar vindur blæs á hann, er hann horfinn;
og staður hans þekkir hann ekki framar".
Svo stutt er mannsæfin. Svo nærri er dauðinn hverjum manni.
En hvernig er þessari stuttu mannsæfi varið?
Vér rennum augum yfir mannlífið umhverfis oss og æfisögu
vor sjálfra. Það sem mest ber á verður — eins og að lík-
indum ræður — erfiðið fyrir líkamsþörfunum. Húsaskjól, föt
og fæði eru gæði, sem engir mega fara á mis við, enda er
kappið um þau mikið og óslitið og önnur veraldargæði. Þó
verða fæstir ánægðir þar með hlutskifti sitt. Fer það að von-
um um þá, er brestur lífsnauðsynjar, en þeii byrla oft einnig
sjálfum sér ólyfjan í þjáningabikarinn — óvild eða hatur til þeirra,
sem betur eru staddir. Og hinir, sem eiga nóg að leggja fyrir