Prestafélagsritið - 01.01.1928, Blaðsíða 197

Prestafélagsritiö.
Um gildi mannsins.
183
hafa haft óumræðilega mikil áhrif á þá. Þegar þau hafa lagt
hendur um háls þeim með fullu trausti og höfuð að brjósti,
þá hafa þeir viknað við, ísinn bráðnað í sál þeirra. Þeir hafa
fundið það bærast hjá sér, sem barninu er skylt, og breyzt
lil hins betra. Og sagnir eru um það enn á vorum dögum,
að viltir og tryltir ræningjar og morðingjar hafi fallið grát-
andi að fótum beztu manna, er þeir hafa séð heiðan svip
þeirra. ljómandi af góðleik og hjálpfýsi. Það var engin hend-
ing, að Jesús skyldi eiga skækjur og bersynduga að vinum
og segja með þau í huga, að hinir síðustu gætu orðið fyrstir.
Alt, sem gott var til hjá þeim, laðaðist að honum og studdist
við hann. Það er allsherjarlögmál í mannheimi, er ræður jafn-
vel þar, sem spillingin er mest, að kærleikurinn sigrar hið
illa, er hann birtist í fullkomnastri mynd sem fórn. Þegar hið
góða fær snortið manninn í hreinleika sínum og á fórnarleið,
þá stenzt hann ekki mátt þess, heldur lýtur því í auðmýkt.
Hann kann að vera of veikur til þess að veita því fylgd í
lífi sínu, en það, sem dýpst er og bezt í sál hans, aðhyllist
það. Sá er hneigist að holdsmunuð veit, að skírlífi er fagurt,
og sjálfselskan blygðast sín frammi fyrir óeigingjörnum kær-
leika. Hið illa hörfar undan fórn hans, skuggarnir skríða í
felur, en hið góða kemur fram í dagsljósið. Þjóðin, sem deyddi
Sókrates, iðraðist verksins beisklega, skipaði kenningu hans
í öndvegi og heiðraði hann síðan sem sinn mesta og bezta
mann. Á líkan hátt fórst ísrael við minningu spámanna sinna.
Og lýðurinn rómverski, hamslausi og trylti, sem valdi sér
kvalir píslarvottanna að skemtun, komst svo við af truargleði
þeirra, djörfung og fórnarhug, að fleiri og fleiri stóðu upp
úr sætum sínum og játuðu kristna trú, albúnir þess að ganga
í dauðann með þeim. Mennirnir brenna boðbera sannleikans,
en sannleikurinn sjálfur verður aldrei brendur. Neistar hrökkva
frá bálinu og kveikja loga hans í brjóstum þeirra. Við dauða
Jesú æddi heilt úthaf ilsku og haturs um krossinn hans —
unz máttur þess var þrotinn. Öfl mannvonskunnar fengu skilið
hann frá lífi, en vald hennar nær ekki lengra en það. Þegar
heiminum var færð fullkomin fórn kærleikans, þá gat hann