Prestafélagsritið - 01.01.1928, Blaðsíða 157
Prestafélagsritið.
Sjálfsforræði kirkjunnar.
143
Þá vildi ég nefna helzfu sérmál kirkjunnar, sem hún á að
hafa fult sjálfsforræði í.
Ýmsum málum er þannig háttað, að þau snerta bæði ríkið
og kirkjuna. Ég vík að því síðar, hvernig ég hel heppilegast
að þeim sé ráðið til lykta. En önnur mál, eða öll innri mál,
verða að teljast sérmál kirkjunnar. Vtarlega rannsókn þarf til
að ákveða nákvæmlega um þau öll og langa greinargerð til
fulls rökstuðnings þeim úrskurði. Til slíks hef ég enga hentug-
leika. En ég ætla að kirkjumálanefndin, sem 1907 gerði upp-
kast til laga um stjórn dönsku þjóðkirkjunnar, hafi með réttu
talið eftirfarandi mál sérmál kirkjunnar, sem hún á að hafa
fult sjálfsforræði í:
Öll mál, sem snerta 1) kenningu og guðsþjónustur kirkjunn-
ar, 2) meðferð og veiting sakramentanna, 3) helgisiðabókina,.
4) sálmabækur. 5) sálusorgaraskiftin milli prests og safnaða,
6) kensluna í kristilegum barnalærdómi og bækur og annað,
sem við hana er notað, 7) kirkjuagann innan sjálfrar kirkj-
unnar og án þess að hann brjóti í bág við borgaralega stöðu
og réttindi safnaðarmeðlimanna, 8) presfsvígsluna og leyfi til
að prédika í kirkjum.
Ég geri ráð fyrir að alment muni menn fallast á, að þessi
mál séu einkamál kirkjunnar. Ef til vill mætti auka við tölu
þeirra. Mér skilst t. d. að vald prófasta yfir prestum og bisk-
upa yfir allri prestastéttinni heyri hér til að miklu Ieyti, eins
fyrirkomulag og kensla prestaskólanna. Annars hef ég ekki
getað kannað þetta mál svo, að ég treysti mér til að skera
ýtarlegar úr í þessu efni. Mikið er líka fengið og vel við un-
andi, að minstakosti í bráð, ef kirkjan fær viðurkent af hálfu
rikisins, að hún hafi óskoraðan rétt til að ráða þessum málum
án íhlutunar þess. Og ríkið ætti að sjá sér sæmd og hag í,
að veita kirkjunni þau sjálfsögðu réttindi.
Ég get varla látið mér koma til hugar, að nokkur veruleg-
ur ágreiningur geti verið um nokkurt þessara mála, að það
heyri kirkjunni einni, nema ef vera kynni, að ríkið væri tregt
til að láta kirkjuna einráða um hverjir séu prestar. Því náttúr-