Tímarit Verkfræðingafélags Íslands


Tímarit Verkfræðingafélags Íslands - 01.12.1967, Qupperneq 302

Tímarit Verkfræðingafélags Íslands - 01.12.1967, Qupperneq 302
300 TlMARIT VFl 1967 gera hann betri. Ef seld væru 5000 tonn af þess- ari vöru eða öðrum svipuðum, sem væri væntan- lega hægt með því að leggja í það fyrstu árin nokkurn hluta af þeim kostnaði, sem fer í niður- greiðslurnar, mundi skapast alvarlegur skortur á osti í landinu og bændur gætu farið að fjölga kúnum. Og ennþá eitt, sem að vísu væri ekki nema að nokkru leyti til eflingar landbúnaði, en gæti þó vafalaust orðið til nokkurrar viðbótarnotkun- ar á smjöri. Humarveiðarnar hafa undanfarin ár verið rösk 3000 tonn á ári. Halarnir, sem við seljum á erlendum markaði, eru hér um bil % af þessu magni. Hinu er fleygt í sjóinn, skrokk og klóm. Ennþá hefir ekki verið talið gerlegt að ná kjötinu úr klónum, vegna vinnukostnaðar, og tel ég þó engan veginn ólíklegt að þetta megi tak- ast með vélum, og þetta þurfum við endilega að reyna. Mætti þá t.d. hafa hliðsjón af þeirri tækni, sem undanfarið hefir verið reynd í krabbafram- leiðslu á austurströnd Bandaríkjanna, svo og af vélum þeim, sem notaðar eru til að aðgreina kjöt frá beinum, t.d. af kjúklingahálsum o.s.frv. En meðan þetta tekst ekki, og er ekki einu sinni reynt, verður þó ekki um það deilt, að með þess- um humarklóm erum við að fleygja í sjóinn alveg gífurlegu magni af hinu Ijúffengasta og ei’tir- sóttasta „bragði“, sem fiskiðnaður nokkurrar þjóðar hefir upp á að bjóða. Með ófullkominni aðgreiningu kjöts og skelja af klónum, eða jafn- vel með því einu að grófmala þær og sjóða úr þeim kraftinn, fengjum við efni í hinar lostæt- ustu humarsósur, sem í hæfilegu sambandi við þorskflök eða aðrar betri flakategundir gætu skapað mikið magn af hinum bragðbeztu mat- vörum. Ég hefi látið prófa þetta hér, og svo virð- ist að árangurinn gæti orðið ágætur. Framleiðsla þessara þriggja vörutegunda, sem ég hefi sérstaklega minnst á hér, er engan vegin vandasöm og auðvitað koma f jölda margar aðrar einnig til greina. Salan yrði ef til vill róleg fyrst í stað, og vörurnar þyrfti að kynna á þann máta, sem nú dugir í samkeppnismarkaði, en þegar árangrinum væri náð, mundi enginn sjá eftir því þótt allmiklu fé hefði verið til þess varið. 1 einu fyrirtæki í Þýzkalandi, þar sem nú starfa um 110 manns, eru framleiddar röskar 20.000 fryst- ar máltíðir á dag, og gert er ráð fyrir, að þetta hækki fljótlega í 50.000 máltíðir. Talið er að 5 manns þurfi til að framleiða jafnmargar mál- tíðir og 20 manns mundu gera í eldhúsum hótela, spítala eða verksmiðja, enda vilji slíkar stofn- anir í vaxandi mæli fá máltíðirnar frystar og fulltilbúnar. Nýting lélegs liráefnis Ég hefi hér vikið að nokkrum möguleikum til þess að gera verðmætari vöru úr hinu bezta af fiskinum, þ.e. flökunum, en hvað má þá segja um aðra hluta hans. Ég ætla ekki að fjölyrða um lifur og hrogn, enda þótt nokkrir nýir mögu- leikar kunni að vera þar, t.d. með niðursuðu á hrognum með betri aðferðum en áður voru not- aðar, og sem þegar er hafin hér, og niðursuðu á lifur, sem ef til vill verður fjallað um af öðr- um. Hins vegar hefi ég oft hugsað til þess, hví- likt fima magn af gæðavöru fer forgörðum í þorskhausunum, sem notaðir eru til fiskmjöls- framleiðslu. Ég gerði fyrir mörgum árum lauslega athugim á framleiðslu matvöru úr þorskhausum og á því, hve mikið af fiski væri í tonninu af þorskhaus- um eins og þeir gerast á vertíð hér sunnanlands. Útkoman mun hafa verið um 15%. Ef reiknað er með, að 60.000 tonn af hausum fari í mjöl- vinnslu á ári hverju, em þama um 9.000 tonn af fiski. Ef t.d. helmingurinn væri nýttur til manneldis eða meirihlutinn af hinum stóru haus- um af vertíðarþorski, væri ekki lítið á unnið — ekki sízt ef þessi fiskur væri matreiddur og osta- og smjörfjöllin væru nýtt um leið. Spurningin verður þá í fyrsta lagi, hvort hægt sé að ná þessum fiski á nægilega ódýran hátt, og í öðru lagi, hvað eigi að gera við hann. Finna þyrfti vélræna leið til að skilja fiskinn frá bein- unum. Ég held að þetta sé hægt að verulegu leyti með því að gufusjóða hausana t.d. á færi- bandi í gegnum gufukassa, og nota síðan hristi- síur eða vírnetstromlur og ef til vill fleytingar- aðferðir (flotation) til að skilja fiskinn frá. 1 því sambandi má minna á aðferðir, sem ég nefndi áður til að ná krabbakjöti úr skelinni, svo og vélar, sem notaðar eru til þess að skilja leifar af kjúklingakjöti frá beinunum. Þetta þyrfti að prófa, og full ástæða er til að ætla, að eftir nokkra reynslu, mundi sæmilegur árangur nást. Vinnslan úr slíkum fiski gæti orðið margvís- leg. Einna beinast lægi t.d. við að gera úr hon- um fiskbollur eða fiskkökur, sem mætti steikja, frysta og selja t.d. í Englandi á góðu verði. Sama mætti gera við nokkur hundruð tonn af svoköll- uðum afskurði, sem til verður við snyrtingu fisk- flaka, oftast með nokkru af smábeinum. Þetta má auðveldlega mala svo fínt að ekki finnist fyrir beinunum og gera úr því sérstaka rétti, þar á meðal fiskkökur eða bollur. Þetta er þegar gert í Englandi, Ameríku og víðar og þykir gott. Fiskbollur úr kinnfiski, sem nú fer í mjöl fyrir
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164
Qupperneq 165
Qupperneq 166
Qupperneq 167
Qupperneq 168
Qupperneq 169
Qupperneq 170
Qupperneq 171
Qupperneq 172
Qupperneq 173
Qupperneq 174
Qupperneq 175
Qupperneq 176
Qupperneq 177
Qupperneq 178
Qupperneq 179
Qupperneq 180
Qupperneq 181
Qupperneq 182
Qupperneq 183
Qupperneq 184
Qupperneq 185
Qupperneq 186
Qupperneq 187
Qupperneq 188
Qupperneq 189
Qupperneq 190
Qupperneq 191
Qupperneq 192
Qupperneq 193
Qupperneq 194
Qupperneq 195
Qupperneq 196
Qupperneq 197
Qupperneq 198
Qupperneq 199
Qupperneq 200
Qupperneq 201
Qupperneq 202
Qupperneq 203
Qupperneq 204
Qupperneq 205
Qupperneq 206
Qupperneq 207
Qupperneq 208
Qupperneq 209
Qupperneq 210
Qupperneq 211
Qupperneq 212
Qupperneq 213
Qupperneq 214
Qupperneq 215
Qupperneq 216
Qupperneq 217
Qupperneq 218
Qupperneq 219
Qupperneq 220
Qupperneq 221
Qupperneq 222
Qupperneq 223
Qupperneq 224
Qupperneq 225
Qupperneq 226
Qupperneq 227
Qupperneq 228
Qupperneq 229
Qupperneq 230
Qupperneq 231
Qupperneq 232
Qupperneq 233
Qupperneq 234
Qupperneq 235
Qupperneq 236
Qupperneq 237
Qupperneq 238
Qupperneq 239
Qupperneq 240
Qupperneq 241
Qupperneq 242
Qupperneq 243
Qupperneq 244
Qupperneq 245
Qupperneq 246
Qupperneq 247
Qupperneq 248
Qupperneq 249
Qupperneq 250
Qupperneq 251
Qupperneq 252
Qupperneq 253
Qupperneq 254
Qupperneq 255
Qupperneq 256
Qupperneq 257
Qupperneq 258
Qupperneq 259
Qupperneq 260
Qupperneq 261
Qupperneq 262
Qupperneq 263
Qupperneq 264
Qupperneq 265
Qupperneq 266
Qupperneq 267
Qupperneq 268
Qupperneq 269
Qupperneq 270
Qupperneq 271
Qupperneq 272
Qupperneq 273
Qupperneq 274
Qupperneq 275
Qupperneq 276
Qupperneq 277
Qupperneq 278
Qupperneq 279
Qupperneq 280
Qupperneq 281
Qupperneq 282
Qupperneq 283
Qupperneq 284
Qupperneq 285
Qupperneq 286
Qupperneq 287
Qupperneq 288
Qupperneq 289
Qupperneq 290
Qupperneq 291
Qupperneq 292
Qupperneq 293
Qupperneq 294
Qupperneq 295
Qupperneq 296
Qupperneq 297
Qupperneq 298
Qupperneq 299
Qupperneq 300
Qupperneq 301
Qupperneq 302
Qupperneq 303
Qupperneq 304
Qupperneq 305
Qupperneq 306
Qupperneq 307
Qupperneq 308
Qupperneq 309
Qupperneq 310
Qupperneq 311
Qupperneq 312
Qupperneq 313
Qupperneq 314
Qupperneq 315
Qupperneq 316
Qupperneq 317
Qupperneq 318
Qupperneq 319
Qupperneq 320
Qupperneq 321
Qupperneq 322
Qupperneq 323
Qupperneq 324
Qupperneq 325
Qupperneq 326
Qupperneq 327
Qupperneq 328
Qupperneq 329
Qupperneq 330
Qupperneq 331
Qupperneq 332
Qupperneq 333
Qupperneq 334
Qupperneq 335
Qupperneq 336
Qupperneq 337
Qupperneq 338
Qupperneq 339
Qupperneq 340

x

Tímarit Verkfræðingafélags Íslands

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Verkfræðingafélags Íslands
https://timarit.is/publication/860

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.