Prestafélagsritið - 01.01.1928, Page 126

120
Kristleifur Þorsteinsson:
Presíaféiagsritið.-
asti maður. Hann var hér 23 ár og var sem að heimurinn
hossaði honum á allar lundir lengst af þeim tíma. Góður
fjárhagur, efnileg börn og velgefin á allan hátt og óskift
mannhylli, alt þetta hlotnaðist honum hér. Alla ííð var hann
hér bæði í hreppsnefnd og sýslunefnd og svo var hann ráð-
snjall og tillögugóður, að enginn fór þar yfir. Þegar séra
Friðrik Bergmann, hinn mikli mælskuprestur vestanhafs, heim-
sótti séra Guðmund í Reykholti, sagðist hann hafa fyr séð
héraðshöfðingjann en prestinn, en ekki leið á löngu að
hann fyndi bæði prestinn og héraðshöfðingjann í þeiin eina
manni, séra Guðmundi Helgasyni. Þótt flestum væru kunnar
hinar miklu gáfur séra Guðmundar, var hitt fáum kunnugt,
hve prýðilega hann var skáldmæltur. Fegurra mál var tæpast
auðið að rita en hann gerði, og héldust þeir bræður þar víst
í hendur. En ýmsum þótti hann grafa pund sitt of mjög í
jörðu, því fátt lét hann koma fyrir almenningsaugu.
Áður séra Guðmundur fór frá Reykholti var hann farinn að
kenna nokkuð á mótblæstri heimsins. Kona hans, Þóra Ás-
mundsdóttir, sýktist á mjög raunalegan hátt og dó eftir sárasta
sálarstríð. Og sjálfur lamaðist hann á heilsu eftir brjósthimnu-
bólgu. Fram úr því sagði hann af sér embætti og flutti til
Reykjavíkur vorið 1908. Það vor var honum haldið samsæti
af sóknarbörnum sínum og færð gjöf til menja um vinsældir
og vel unnið starf. Jafnan taldi séra Guðmundur það blóma-
skeið æfi sinnar er hann dvaldi hér og allir ástvinir hans voru
heilir heilsu. Meðal annars bendir gjöf sú á eindregið ræktar-
þel, er hann sendi hingað hin síðustu æfiár sín. Voru það
1000 krónur, er hann kallaði sumargjöf. Skyldi gjöf sú vera
undir hendi Reykholtspresta og samkvæmt skipulagsskrá átti
að verja þeim hluta vaxtanna, sem ekki lagðist til söfnunar,
til kaupa á bókum á góðri íslenzku, en þær bækur áttu
fátækir unglingar í Reykholtsprestakalli, sem voru fermdir, að
fá að gjöf á fyrsta sumardag ár hvert. Nafn séra Guðmundar
mun lengi hér í bjartri minning og meðal annars í sambandi
við þessa sumargjöf, sem lýsir að nokkru leyti hugsunarhætti
þessa stórmerka manns. Séra Guðmundur dó í Reýkjavík !•