Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1939, Blaðsíða 13
11
Þar réttlætast menn eingöngu fyrir trúna og fyrir náðar-
meðulin, skírn og kvöldmáltíð (Róm., 10, o-n og I. Ivor., 10,
16-22). Þar er Guði lýst sem ströngum dómara, er heimti
friðþægingu og dauða síns eigin sonar fvrir syndir mann-
anna, og trúin á Jesúm Krist er talin helzta sáluhjálparatrið-
ið (Gal., 3, 25-2!)). Þó eimir nokkuð eftir enn af kærleiks-
kenningu Ivrists, einkum i liásöng postulans (I. Kor. 13), þvi
að hann endar eins og kunnugt er á orðunum: „En nú varir
trú, von og kærleikur, þetta þrennt, en þeirra er kærleikur-
inn mestur.“
Því miður varð trú Páls, en ekki trú Jesú, að hinum eigin-
iega kristindómi. Trú Jesú snerist upp í trúna á Krist, get-
inn af heilögum anda, en fæddan af mannlegri móður, dáinn,
grafinn og upprisinn og stiginn upp til liimna.
8. Kenningarnar tvær um guðsríkið. Eitt var þó sameigin-
legt með trú Jesú og Páls, það var trúin á bráðan heimsendi.
Mun hún hafa verið sprottin af orðum Daníelsbókar, þar sem
segir (7, 13): „Einhver kom í skýjum himins, sem manns
svni líktist; liann kom þangað, er hinn aldraði var fyrir, og
var leiddur fvrir hann. Og lionum var gefið vald, heiður og
riki, svo að hónum skyldu þjóna allir lýðir, þjóðir og tungur.
Hans vald er eilíft vald, sem ekki skal undir lok liða, og ríki
hans skal aldrei á grunn ganga.“
Þessi orð hafa sennilega orðið undirstaðan undir trúnni
á upprisuna, dómsdag og annað líf. En á þessum tímum væntu
menn svo bráðra heimsslita, að þeir héldu, að sumir þeir,
sem þá lifðu, mundu ekki „smakka dauðann", áður en þetta
vrði. Þessi trú manna hrást þá og hefir brugðizt jafnan síðan.
Sérstaklega bar á ugg manna og eftirvæntingu eftir heimsslil-
um árið 1000 og raunar oftar. En síðan er kirkjan að mestu
leyti liætt við að boða heimsslit, en hallast frekar að annarri
túlkun guðsríkisins, sem sé þeirri, er mest ber á í boðun Jesú
sjálfs, hinu komanda ríki Guðs og manna á jörðu hér.
Einu sinni spurði farísei Jesúm, hvenær guðsríkið myndi
koma, en hann svaraði spurningunni þannig: „Ekki kemur
guðsríkið svo, að á því beri; og ekki rnunu menn segja: sjá,
það er hér, eða það er þar; því, sjá, guðsríkið er liið innra
i vður.“ (Lúk. 17, 20).
Nú má raunar véfengja þessi orð, með því að þau standa
í Lúkasar gnðspjalli einu saman. En ef vér athugum kenn-
ingar Jesú nánar og einkum líkingar þær, er liann viðhefur
um rílvið (Mark. 4, Matt 13. og Lúkas 13—18), þá sjáum vér,