Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1939, Síða 115
113
Þekki eg dal einn, ]>akinn grundum,
]>ar sein eitt sinn göngum við
og ána við á af'tanstundum
unum ljúfum vatnanið.
Þar, sem ösp á engjum grænum
er og birkilundur forn,
rís að baki viði vænum
víst um síðir bæjarkorn.
Ekkert gerir til, þótt hugsjón þessi breytist og ummyndist
nieð aldrinum, ef liún aðeins stækkar, í stað þess að minnka.
Því að hverjum dugandi unglingi ætti að vera það metnaðar-
mál að gerast góður og gildur þegn þess þjóðfélags, sem hann
ætlar sér að lifa og starfa í, og þá er það ekki einungis i því
fólgið að gera blett þann, er maður byggir, belri og fegri en
hann áður var, lieldur og í því að geta með starfi sínu og
eftirdæmi skilað einhverju því verðmæti til þjóðarbúsins og
eftirkomendanna, er geti orðið þjóðlífi voru til enn meiri
tryggingar og framfara. Vér verðum að muna það, að vér
nieð hinu nýfengna sjálfstæði voru erum upprennandi þjóð,
sem verður að sækja fram á því nær öllum sviðum menning-
arinnar og læra allt það, er lífi voru hentar bezt. Síðast en
ekki sízt ber oss að hafa það liugfast, að vér lifum ekki ein-
ungis fyrir sjálfa oss og samtíð vora, heldur og fyrir börn
vor og afkomendur; að það er land niðja vorra, sem vér nú
eigum að nema að nýju og betur en fyrr, undirbúa það til
betra lífs og meiri menningar en vér höfum áður átt við að
búa:
Nú er dagur við ský, heyr binn dynjandi gný,
nú ]>arf dáðrakka menn — ekki blundandi ]>ý;
]>að ]>arf vakandi önd, ]>að ]>arf vinnandi hönd
til að velta í rústir og byggja á ný. (E. Ben.)
9. Hlutverk stúlkna. Aðallilutverk konunnar, þrátt fyrir öll
þau aukastörf, sem hún kann að takast á hendur utan heim-
ilis, er og verður það að verða Itúsfreyja og móðir. En hversu
vel býr nú unga stúlkan sig undir þetta aðalstarf sitt í lífinu?
Það er einn hinn mesti ljóður á fari nútimastúlkunnar, hversu
lítið liún virðist um þetta lntgsa. Aftur á móti virðast sumar
stúlkur liafa mestan hug á því að búa sig sem bezt, penta
sig og mála, og sýna sig jafnvel að léttúð og gáleysi í ásta-
niálum. Eða hvers annars ber það vott, að fjórði hver mað-
Ur, 25% allra fæddra barna á íslandi, skuli nú vera óskil-
getinn? —- Er það ekki talandi vottur þess, að nokkur
hluti kvenþjóðar vorrar hirði lítt um sóma sinn og þó enn
15