Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1924, Side 127

Um fækkim alþingismanna
127
aftur og aftur og ávalt hlegið að kímnissögunum, og jafnframt
orðið betri menn og meiri en áður. hamingjusamari og efnaðri.
Þótt nú sjeu nærri 60 ár síðan Lincoln fjell frá, skemtir hann
enn og vinnur að því með fyrirmynd sinni að ,hefja menn upp
úr eyrnd og volæði. B. Th. M.
Um fækkun alþinglsmanna.
Pá er það spurðist til útlanda, að alþingi hefði byrjað
sparnaðartilraunir sínar á sjálfu sjer, með því að leggja til að
reglulegt alþingi væri að eins háð annaðhvort ár, þá mæltist
mjög vel fyrir því; en því miður komust engar slíkar sparn-
aðartillögur á. Það er þó víst, að alþingi þarf ekki að kosta
nándar nærri eins mikið eins og það hefur kostað nú á síð-
ustu árum, og að það getur þó unnið landinu jafnmikið gagn
sem áður.
Þá er alþingi var endurreist 1843, var áslandið á fs-
landi í ýmsurn greinum öðruvísi en það er nú. Samgöngur
voru margfait verri bæði á sjó og á landi. Skipaferðir um-
hverfis landið voru engar, en einungis nokkur seglskip gengu
einu sinni á ári á milli svo sem 25 hafna og verslunarstaða
á íslandi og annara landa. Póstferðir innanlands voru mjög
litlar, og landsmenn höfðu ferðast lítið um landið og voru
því ókunnugir. Björn Gunnlaugsson var þá hinn eini maður,
sem hafði farið um allar bygðir landsins. Landsmenn yfirleitt
höfðu þá miklu minni þekkingu á landi og þjóð en þeir hafa
nú, enda var margfalt erfiðara að afla sjer góðrar þekk-
ingar á landinu og hag þjóðarinnar en á vorum tímum. Um
1843 var engin góð íslandslýsing til, engar landshagsskýrslur,
engar hagskýrslur, engin Stjórnartíðindi og ekkert Lagasafn
nema »Forordninger og Breve«, sem Magnús Ketilsson gaf út,
og safn hans nær ekki lengra en til 1730, og þá kom ekkert
blað út á íslandi. Það er ekki lítill fróðleikur um ísland, sem
er fólginn í lagasafninu mikla, er Jón Sigurðsson vann mest
og best að, og í Stjórnartíðindunum og öllum þeim skýrslum
um hagi landsins, sem komið hafa dt á síðustu 70 árum, eða
í öllum hinum ágætu ritum Þorvalds Thoroddsens um ísland
og ýmsum öðrum merkum ritum, er út hafa komið á síðustu
40 — So árum.
Pá er alþingi var endurreist 1843, var sv0 ákveðið, að
þingmenn skyldu vera 20 og auk þess 6 þingmenn konung-
kjörnir, 4 verslegir embættismenn og 2 andlegir. Sýslur landsins
voru 19 og átti hver þeirra að senda einn þingmann á alþingi
og Reykjavík hinn 20. Svo var ráð fyrir gert, að hver þing-