Skírnir - 01.01.1878, Blaðsíða 109
I>ÝZKALAND.
109
kemnr þeirra á milli og kansellerans. J>eir gerðu a<3 vísu
gó8an róm að skýrslu hans á alríkisþinginu um frammistöðuna
í anstræna málinu, gn sýndu sig tregðufulla í höfubmálunum.
og felldu frumvarp um einkarjett ríkisins á tóbaki, sem kan-
seileranum þótti flestu betur fallið ríkinu til fjárhagsbóta. þab
eina mál, sem meira skipti og fram komst, var breyting á
dómaskipun þýzkalands (dómum talsvert fækkab og dómþingin
lögb saman), og fylgdu þó meirahlutamenn því hálfnaubugir.
Verst líkaSi þó vib þjóbernis- og frelsismenn, þegar þeir synjubu
fylgdar í svo brýnu máli, sem þab þótti vera eptir atvikum,
þegar sambandsrábib ab beibni keisarans bar upp nýmæli um
takmörkun á ritfrelsi og málfundafrelsi jafnabar- og lýbfrelsis-
manna. þab var banatiiræbi vib keisarann sjálfan, sem varb
tilefni til uppástungunnar, og síbar skal frá greint, en þegar
hins sama var freistab meb vobalegra móti skömmu síbar, þá
tók kansellerinn þab af, ab láta sambandsrábib lýsa umbobi
þingsins lokib, og boba nýjar kosningar. Öllum þótti aubsætt,
ab nú skyldi þjóbernis- og frelsismönnum greibinn goldinn, ef
takast mætti ab draga svo frá afla þeirra á þingiuu, ab abrir
flokkar kæmust i þeirra rúm (meiri hlutann). — Vjer víkjum
nú máli voru ab ástandi þegnlegs fjelags á þýzkalandi, eba
rjettara sagt, brestum þess og lýtum, og þeim atburbum, sera
nýlega hafa orbib og menn segja af þessum brestum sprottna.
Af ummælum bæbi í blöbum og ritum þjóbverja hefir opt
mátt skilja, sem þessi þjób hefbi þab sjer til ágætis öbrum
fremur, ab fjelagshættirnir væru betur lðgskorbabir (Prússland
t. d. opt í virbingarskyni kallab ,,rjettarríkib“) og fólkib væri
langt um sibvandara á þýzkalandi enn annars stabar. Eptir
sigurvinningarnar á Frakklandi varb sú trú langt um rammari
enn ábur, ab þjóbverjar hefbu svo milda andlega yfirburbi yfir
Frakka, og ab þessi þjób væri því orbin mesta afstyrmi, ab
hún fyrir löngu hefbi gleymt góbum sibum, og sinnti hvorki
gubs nje manna lögum. þegar þessir ókostir þóttu koma
ljósast fram, og uppreisnarforingjarnir í París ætlubu ab reisa
nýja fjelagsskipun vorib 1871, jafnabarástand allra manna öllum
heimi til fyrirmyndar, og þegar þeir þar á ofan tóku ab skíra