Skírnir - 01.01.1878, Blaðsíða 136

136
TYRKJAVELDI.
sjálfum hjer um ekkert ab kenna, en siSan var hann færður á
annan stað, og um hann mikilli sveit skipaS til gæzlu. Um
það ber öllum sögnum saman, að allt sje sem á hverfanda
hveli í Miklagar&i, og hvern dag fljúga kvissagnir um ráSin
upphlaup og svikræSi í gegn soldáni, og er nú mest um
þá talað, sem vilja koma Rechad prins í sæti bróSur síns.
J>etta bætir ekki fyrir málstaS Tyrkja, og þá einmitt á þeim
tima, er veriS er a8 þinga um, hvernig högum þeirra og rjetti
skuli rá8i8 í skaplegt horf.
Skömmu á eptir sáttmálager8ina í San Stefanó tóku Tyrkir
til vopna í vestur- og útsuBurhluta landsins fyrir sunnanBalkan,
einkum í fjöllum, er Rhodopefjöll heita (fjallgarSur, sem skerst
suBur úr Balkan). þessi uppreisn hlauzt — e8a svo var sagt
— af atsúg og usla, sem Bolgarar gerbu tyrknesku fólki eptir
strí8i8, því þá þótti þeim svo komi8 sfnum kosti, a8 þeir
gætu sýnt Tyrkjum, hvorir nú yr8u a8 lúta i lægra haldi.
Rússar hafa reynt til a8 bæla uppreisnina ni8ur, en þa8 haf8i
þó ekki tekizt, er hjer var komi3 sögunni. Soldán hefir líka
sent menn til foringjanna og reynt a8 stilla til fri8ar, en þeir
hafa teki3 þvert fyrir a3 leggja af sjer vopnin. í enum grísku
hjeru8um gerbi fólki8 samtök til uppreisnar, og há8u þeir flokkar
bardaga vi3 herli3 soldáns á ymsum stöSum, og fóru verstu
sögur af atgöngum Tyrkja í bæjum og bjeru8um. Hjer tókst
Englendingum a3 ganga svo á milli, a3 uppreisnarmenn hættu,
en þá höf3u þeir (og fleiri stórveldanna) stö8va8 her Grikkja,
sem sendur var yfir landamærin a8 skerast i leikinn. Á Krít
hefir líka slegiS í mörg atvígi me8 kristnum mönnum og Tyrkj-
um, en nú hefir hvíld verið á viSureigninni um hri8, því enir
fyrnefndu bí3a þess, hverju kröfum þeirra ver3ur svara8 í
Berlín, en þeir heimta, a3 eyjan ver8i tengd vi8 Grikkland.
J>ó Tyrkir yr8u svo upp tefldir i stríSinu, sem frá er sagt
í fyrsta kafla rits vors , og þó allt a3 200 þúsunda sje enn í
höndum Rússa, þá hafa þeir allan veturinn og voriti dregiB Ii8
saman á nýja leik, og menn segja, a3 þeir hafi nú 200,000
manna i Miklagar8i og í þeim vígjum umhverfis borgina, sem
ekki eru á Rússa valdi. ASalforustu hersins hefir Osman pasja,