Prestafélagsritið - 01.01.1930, Blaðsíða 21

14
Sigurður P. Síverlsen:
Prestafélagsritiö.
móti, en bak við allan þann margbreytileika má þó eygja eitt,
sem þeim öllum er sameiginlegt. Þeir áttu allir einhverja hug-
sjón, sem þeir börðust fyrir og trúðu fastlega á, að unt væri
að koma í framkvæmd. Þeir einblíndu á hugsjón sína og
vildu alt leggja í sölurnar fyrir hana. Trúin á hugsjón þeirra
gaf þeim þol og þrautseigju, svo að loks sigruðu þeir alla
erfiðleika, sem þeir áttu við að stríða, og urðu með því móti
velgerðamenn mannkynsins hver á sínu sviði.
Síðan þessi bók var rituð, hafa margar merkilegar og
heillavænlegar uppgötvanir verið gerðar, — en æfisögur þeirra
manna, sem að þeim hafa unnið, munu lýsa þessu sama: for-
göngumennirnir hafa eignast hugsjón — hafa trúað á hana,
verið sannfærðir um, að hægt væri að koma henni í fram-
kvæmd — og þessi trú á hugsjón þeirra hefir borið þá fram
til sigurs, þrátt fyrir alla erfiðleika, sem á vegi þeirra urðu.
Þannig eru allar verklegar framfarir til orðnar. Þetta virð-
ist vera fast lögmál á því sviði, að trúin á breyttar og betri
ytri aðstæður, hefir knúð menn fram til endurbóta og alls-
konar heppilegra framfara. Með öðrum orðum: bjartsýni á
það, sem betur mætti fara, hefir orðið mannkyninu lyftistöng
til mikilla og þarflegra framkvæmda. Trúin hefir þar orðið
máttug til mikilla og góðra verka. —
En nær þetta lögmál aðeins til verklegu framkvcemdanna ?
Gildir annað lögmál fyrir þá, sem mestir hafa verið á and-
ans sviði og mest hafa stuðlað að því að mennirnir yrðu
trúaðri, þroskaðri og betri? Hvað kennir reynslan oss um þá
menn og æðstu hugsjón mannkynsins, hið góða, bæði hið
góða í altilverunni, og hið góða, eins og það birtist oss sem
hugsjón mannlífsins?
Tökum fyrst hugsjón hins góða í altilverunni, sem vér
nefnum Guð. Sú hugsjón á sína þróunarsögu, sem lesa má
út úr »helgum« bókum hinna ýmsu trúarbragða. Er sú saga
mjög fróðleg og eftirtektarverð. Yrði of langt mál að fara að
rekja hana hér, en verður að láta nægja, að benda á þær
aðalstaðreyndir, að þar sem hræðsla og ótti hefir aðallegast
mótað guðshugmyndina, þar er hún á lágu stigi. En þeir sem