Prestafélagsritið - 01.01.1930, Blaðsíða 121
112
Jón Helgason:
Pre'itafélagsritiÖ.
með því, en jafnframt lagði hann ilt eitt til trúboða af mót-
mælendatrú, og lét jafnvel svo mælt um þá, að þeir væru
menn, sem breiddu út veldi mYrkrahöfðingjans. í siðbót Lúthers
getur hann ekki séð neitt annað en uppreisn, er miði að
algerri eyðingu alls siðgæðis. Gagnvart Englendingum leyfði
hann sér 1895 að halda því fram, að prestsvígsla ensku
kirkjunnar væri ógild með öllu. Eins og hann hataðist við
mótmælendur, svo hataðist hann og fullu hatri við frímúrara,
enda höfðu þeir í rómönskum löndum reynst lítt klerkhollir.
Hélt Leó XIII. því fram í fullri alvöru, að þeir hefðu selt
Satan sálu sína. Þá kom fram frakkneskur maður Leon Taxil
(f 1915), er sjálfur hafði verið frímúrari, og »ljóstraði upp«
ýmsu ljótu um frímúrara, sem þeir hefðust að á stúkufundum
þeirra, t. d. að þeir kæmu saman til að dýrka Satan og fremja
margvíslegan ólifnað óhrjálegustu tegundar undir forystu páfa,
sem djöfullinn sjálfur hefði kjörið handa þeim. Fjölda katólskra
manna bæði á Frakklandi og Ítalíu þótti vænt um þessar upp-
ljóstranir og héldu þeim óspart á lofti, og páfi á enda að hafa
hvatt Taxil til að halda áfram verki sínu, svo að allur heimurinn
gæti séð og sannfærst um, hvað þar væri á seiði. En þá lýsti
Taxil því hátíðlega yfir, að alt, sem hann hefði ljóstrað upp, væru
lygar, tilbúningur sjálfs hans, til þess með því að fletta ofan
af auðtrúnaði katólskra manna. En fram á þennan dag trúa
margir guðhræddir menn katólskir frímúrurum til alls hins versta.
Gagnvart konungsríkinu Ítalíu var Leó XIII. sama sinnis
og fyrirrennari hans hafði verið og vildi engin mök við það
eiga. Hann mótmælti því sem helgiráni, að páfi hefði verið
sviftur hinu veraldlega valdi sínu og kvartaði sáran yfir nýjum
lögum, sem út voru gefin um afnám allra klaustra, um borgara-
legt hjónaband og um stofnun skóla, þar sem kristin fræði
væru ekki kend. Hann vildi ekki ógilda bannið gegn því,
að katólskir menn tækju þátt í pólitiskum kosningum, en það
varð til mikils tjóns fyrir pólitiskt líf Ítalíu, sem fyrir það hefir
alt of mikið mótast af róttækum æsingastefnum, sem öllu vildu
umturna. Hann hlúði að þeirri von, að geta náð aftur kirkju-
ríkinu með aðstoð Frakka og var því hinn stimamjúkasti við