Prestafélagsritið - 01.01.1930, Blaðsíða 190
180
Þorsteinn Briem:
Prestafélagsritiö.
þau fræði, er hinar stórstígu framfarir í þeirri atvinnugrein
urðu að grundvallast á.
En þó mun hin önnur aðal-atvinnugrein landsmanna hafa
staðið hjarta hans næst. Vfir henni hvíldi jafnan rómantiskur
blær í hans augum. Því að í sveitunum taldi hann ungum
bezt, og þar var vígi þjóðernis vors sterkast, að dómi hans.
Af því að séra Eiríkur taldi fátæktina böl, þá vildi hann og
vinna að því, að hver kynslóð byggi sem bezt í hag fyrir
hinar, sem á eftir kæmu og við tækju. Að því miðaði m. a.
stofnun sú, er hann sjálfur hafði frumhugsað frá rótum og
lengi mun geyma nafn hans. Þótti honum einatt kenna lítils
skilnings á hugsjón sinni í því efni. En aldrei var hann hins vegar
í vafa um, að hún mundi hljóta viðurkenningu alþjóðar síðar.
í sömu átt miðaði og hinn fyrsti vísir til ellitryggingar eða
alþýðustyrktar, sem hann kom á fót á fyrstu árunum, sem
hann átti sæti á þingi þjóðarinnar. Þótti honum Ieitt, að þau
lög náðu eigi samþykki þegar, er þau voru fram borin, því
að þá hefði þjóð vor orðið fyrsta þjóð heimsins, er setti
samskonar lög. Mjög voru þau lög sniðin eftir getu þjóðar-
innar þá. En eigi verður honum sök á því gefin, að þau
hafa eigi tekið breytingum eftir vexti og framförum þjóðar-
innar síðan.
Þau 12 árin er hann sat á þingi í fyrra sinn, var hann
einn hinn mesti áhrifamaður á Alþingi. Naut hann þar eigi
mælsku sinnar, því honum var að eðlisfari stirt um mál, þá
er hann mælti af munni fram, nema um sérstök kappsmál.
Var hann því stuttorður jafnan. Hins vegar vann hann sér
traust og álit með frábærri þekkingu sinni, djúphygni og
grannskoðun hvers þess máls, er hann bar fram, eða átti um
að fjalla. Og það því fremur, sem göfuglyndi hans og dreng-
skapur hlaut að ávinna honum virðingu og hlýjan hug allra
þeirra, er þektu hann.
En þareð hann beittist þá fyrir allmörgum nýjungum og
framfaramálum, sætti hann nokkurri mótspyrnu um sum þau
mál, er honum voru hjartfólgin. Séra Eiríkur var hins vegar
ekki gæddur bardagalund, og vildi ekki eiga í óvináttu við