Føroya kunngerðasavn A og B - 22.08.1996, Blaðsíða 9
157
Studentaskúlakunngerðin
Fylgiskjal 1
Juli 1996
Alisfrøði
Støddfrøðilig deild
Kravt stig
Endamálið
1. Endamálið er:
a) at næmingamir fáa ein lykil at skilja heimin og at teir fáa kunnleika til náttúruvísindaligu heimsmyndina,
b) at næmingamir fáa innlit í alisfrøðiligar meginreglur og arbeiðslag, sum em gmndarlag undir tøknifrøðini í
okkara tíð, og
c) at næmingamir verða kunnugir við alisfrøðiligar hugsanarhættir og háttaløg.
Undirvísingin
2.1 Endamálið við undirvísingini er, at næmingamir skulu vita skil á høvuðsøkjunum í klassiskari og nýggjari
alisfrøði. Næmingamir skulu vera førir fyri at nýta alisfrøðiligar meginreglur og háttaløg á serligum økjum í
náttúm og samfelag. Hammframt skulu næmingamir venjast at leggja til rættis, gera og lýsa alisfrøðiligar
mátingar. Teir skulu duga høvuðsevnini so væl, at teir vera førir fyri at meta um bæði kendar og ókendar spum-
ingar og at gera útrokningar í hesum sambandi. Næmingamir skulu vera førir fyri at orða seg bæði munnliga og
skrivliga um alisfrøðiligar spumingar, og teir skulu vera førir fyri at meta um og viðgera upplýsingar um tøkni-
ligar og náttúruvísindaligar spumingar, sum hava týdning fyri umhvørvi, tøkni, mentanarlív ella samfelagslív
sum heild.
2.2 Undirvísingin skal leggjast soleiðis til rættis, at næmingamir støðugt
a) fáa skil fyri, at fyribrigdi í umheiminum kunnu skiljast á alisfrøðiligum gmndarlagi
b) fáa varhuga av alisfrøðini sum heildarlýsing av náttúmni
c) fáa kunnleika til partar av alisfrøðisøguni og fáa varhuga av alisfrøðini sum sannkenningarhátti
d) fáa kunnleika til ítøkilig dømi um, hvussu alisfrøðilig úrslit og háttaløg verða nýtt í tøknifrøði
e) fáa innlit í, at neyvt samband er millum alisfrøðilig úrslit og tøkniliga støðið í samfelagnum og lívskor hins
einastaka.
Partar av undirvísingini kunnu leggjast soleiðis til rættis, at ávíst evni (tema) verður lýst í síni heild.
2.3 Stómr dentur skal leggjast á alisfrøðiligar royndir og tað at máta. Royndir, sum næmingarnir sjálvir gera og
skriva royndarfrágreiðing um, skulu fevna um einar 40 pultstímar. Næmingamir skriva 12 royndarfrágreiðingar
hvør á 3-7 síður (fylgiskjal ikki íroknað). Mælt verður til at gera 2 størri royndir (6-8 tímar hvør), har næming-
ar í felag skriva royndarfrágreiðing, sum í arbeiðsbyrði íalt svarar til eina frágreiðing fyri hvønn næming. Verða
ongar størri royndir gjørdar, skriva næmingamir í staðin íalt 12 + 2 = 14 vanligar royndarfrágreiðingar hvør.
2.4 Arbeiðið við alisfrøðini fevnir eisini um uppgávurokning, bæði í tímunum og sum sjálvstøðugt næminga-
avrik. Næmingamir lata inn 24 uppgávurøð. Hvørt rað er í arbeiðsbyrði 40-60% av einum próvtøkuraði í alis-
frøði á hástigi.
2.5 Undirvísingin verður løgd til rættis við atliti at øðmm lærugreinum. Serstakliga skal dentur leggjast á at
samskipa undirvísingina í alisfrøði og støddfrøði. EDV skal vera partur av undirvísingini. I sambandi við ar-
beiðið við royndum kann EDV verða nýtt sum amboð, tá ið tað snýr seg um at fáa til vegar mátingar, viðgera
mátingar og samlát, eins og til stýring og eftirlit.
Innihaldið í undirvísingini
3.1 Høvuðsevnini em:
1) Mekanikkur.
Rørsla eftir beinari linju við javnari ferð. Rørsla eftir beinari linju við javnari akseleratión. Kraft, arbeiði og
effekt. Lógir Newtons. Gnígging. Mekanisk orka. Tá ið støddfrøðiligi kunnleikin loyvir tí, verður meka-
nikkurin mndaður av við differentialrokning.
2) Varmalcera.
Trýst, hiti, mylaástøði. Loftevnalógin og gasslógir. 1. høvuðssetningur við einføldum dømum. Evnisvarmi,
kalorimetri, bræðing, guving. Varmaleiðing.
3) Ellcera.
Løðing og streymur. Streymmegi og spenningsmunur. Lóg Joules og lóg Ohms. Resistivitetur. Mótstøða og
hiti. Elektrisk orka og effekt. Lógir Kirchhoffs. Mótstøðubindingar. Spenningskeldur og elektromotorisk
kraft. Dømi um ikki-lineerar komponentar.