Føroya kunngerðasavn A og B - 22.08.1996, Blaðsíða 168

316
e) at næmingamir fáa hegni til at bera lívfrøðiligu vitan sína fram, bæði munnliga og skrivliga, og
f) at næmingamir verða eggjaðir at nýta vitan, háttalagskunnleika og skapanarevni síni til at taka støðu til egin
og samfelagslig vandamál við lívfrøðiligum innihaldi.
Undirvísingin
6.1 Undirvísingin er skipað við støði í royndum og er evnishorvandi.
6.2 Kvalitativar og kvantitativar kanningar og royndir em við í undirvísingini. í sambandi við royndararbeiðið
skulu næmingamir venjast til at meta um gildið hjá ymiskum háttaløgum í ítøkiligum kanningarstøðum, her-
undir vandapunkt.
6.3 Royndararbeiði verður gjørt í umleið 30 pultstímar. Skrivaðar verða 8 frágreiðingar, sum lærarin rættar og
ger viðmerkingar til.
6.4 Skrivligar uppgávur verða svaraðar í einum vavi, sum svarar til 10-15 smáar uppgávur, sum lærarin rættar
og ger viðmerkingar til.
6.5 Teld er partur av undirvísingini, m.a. í royndararbeiðinum.
6.6 í sambandi við undirvísingina læra næmingamir at bera fram lívfrøðiliga vitan og fatan við munnligari fram-
løgu, við at loysa skrivligar uppgávur og við at gera frágreiðingar. Aðrir hættir kunnu eisini verða nýttir í fram-
burðinum.
Innihaldið í undirvísingini
7.1 Undirvísingin skal tryggja eina lýsing av hesum evnunum:
a) Lívfrøði sum vísindagrein.
b) Lívfrøðilig framleiðsla og lívfrøðitøkni.
c) Heilsa og sjúka.
d) Náttúra og umhvørvi.
7.2 Undirvísingin fevnir um hesi tilfarsøki:
a) Vistfrøði. Vistfrøðiliga tilfarsøkið verður útdýpt innan fyri lívfføðiliga framleiðslu, tilfeingisnýtslu, um-
hvørvisdálking ella náttúmumsjón. Týdningurin hjá smávemm fyri evnisflutning og orkuumseting verður
tikin við. Við kanningum uttandura á einum avmarkaðum øki verður roynt at gera ein samandrátt av teim-
um vistfrøðiligu og umhvørvisligu viðurskiftinum, sum eyðkenna tað avmarkaða økið.
b) Arvalæra og menningarlcera. Tað arvafrøðiliga tilfarsøkið verður nágreiniliga lýst, og útbreiðsla, úrveljing
og menningarlæran verða tiknar við. Dømi verða givin um týdningin av smávemm fyri nútíðar lívfføði-
tøkni.
c) Lívvirkisfrøði og nøring. Lívvirkisfrøði og nøring menniskjans verða lýst væl og virðiliga, og dømi verða
givin um viðurskiftini hjá øðmm lívverum. Undir lívvirkisfrøði menniskjans verða vandamálsstøður við til-
knýti til heilsufremjing, sjúkuorsøkir eins og fyribyrging viðgjørdar. í undirvísingini verður evna- og orku-
umseting viðgjørd umframt ein ella fleri javningarskipanir sum nervasjálvjavning, hormonal sjálvjavning
og órinslagið. Aðrar lívvirkisskipanir eins og atferðarlig sjónarmið kunnu verða tikin við í viðgerðina av
valdu evnunum.
d) Lívevnafrøði verður tikin við sum ein samansligin partur av undirvísingini í valdu evnunum. f undirvísing-
ini verða týdningarmiklir lívmnnir evnabólkar viðgjørdir og lívfrøðiligi týdningur teirra, m.a. kjamusýmr
og eggjahvítaevni. Hammframt verða úrvaldar evnaskiftistilgongdir viðgjørdar, m.a. evnabroytingar við
súrevni og evnabroytingar við ongum súrevni, eggjahvíta-evnaframleiðsla, kveikavirksemi og umhvørvis-
bond, eins og dømi um evnaumsetingar hjá smávemm.
e) Valfrí verkætlan. f umleið 15 pultstímar verður arbeitt við projektum, sum næmingamir hava valt. Arbeið-
ið fer vanliga fram í bólkum. Skrivað verður ein projektfrágreiðing, sum svarar til 2 vanligar frágreiðingar
ella verður avmarkað til eitt nágreiniliga lisið tilfar, um 15-20 síður til støddar.
7.3 Tað nágreiniliga lisna tilfarið svarar til 160-200 síður.
Høvuðsuppgávan
8. Høvuðsuppgávuna orðar lærarin á ein slíkan hátt, at sett verða krøv á ymiskum støði (eitt nú lýsing, greining,
meting, sammni). Uppgávan verður svarað samsvarandi vanligum meginreglum fyri náttúmvísindaliga lív-
frøðiliga formiðling.