Prestafélagsritið - 01.01.1930, Side 59
52
Kristinn F. Stefánsson:
PrestáfciaasritiD.
þeir fyrir því, að lýðháskóli (Working men’s College) var reistur
í London, og síðan aðrir úti á landi. Þessir skólar flytja, ásamt
skáldsögum Kingsley’s, anda og hugsjónir hreyfingarinnar út
á meðal fólksins, og vinna henni ómælt gagn. Þeir svo að
segja umskapa hugsunarhátt þjóðarinnar í atvinnumálunum
og gera verkamennina velviljaða ríki og kirkju eins og þeir
hafa verið jafnan síðan.
Það var hamingja ensku kirkjunnar og allrar þjóðarinnar,
að hin kristilega jafnaðarmenska á Englandi, átti svo marga
ágæta formælendur, sem raun varð á. Ruskin, Carlyle, Dick-
ens, Gladstone og Kingsley hafa allir hver á sinn hátt und-
irbúið jarðveginn. Hin kristilega jafnaðarmenska var orðin
eign þjóðarinnar, hluti af henni, áður en hún vissi af, og
fylgi stefnunnar vex stöðugt. Árið 1898 var stofnað félag, er
skyldi beita sér fyrir félagslegri starfsemi, og siðar risu slík
félög upp nálega í öllum héruðum Dretlands. Árið 1910
héldu Meþódistar kirkjufund í Oxford. Þar var því haldið
fram, að kirkjan ætti að hafa forgönguna í lausn félagslegu
vandamálanna. En árið áður (1909) komu fulltrúar allra þeirra
kristilegu félaga á Englandi, sem höfðu þjóðfélags vandamálin
á stefnuskrá, saman á fund í Birmingham og ræddu um
möguleikana fyrir samvinnu allra kirkjudeilda Englands á þessu
sviði, einnig kaþólsku kirkjunnar. Með þeim fundi hefst í
raun og veru hin svokallaða „Copec“-hreyfing, sem er beint
framhald af stefnu Kingsley’s, og fæst aðallega við tvent, að
sameina kirkjurnar og vinna að lausn vandamála þjóðfélag-
anna á kristilegum grundvelli. Upp frá þessu fer starfið að
glæðast og áhugi manna að verða almennur og eindreginn.
Fundir eru haldnir árlega og stundum margir á ári. En svo
skellur heimsstyrjöldin á og lamar starfið í bili; hugsjónin
lifir þó áfram og svo að segja hver dagur, sem stríðið stóð,
sannfærði menn enn betur en áður um nauðsyn þess, að
andi kristindómsins næði að gegnsýra öll svið þjóðlífsins jafnt,
að hlutverk kristindómsins fyrir mannlífið væri líkt og hlut-
verk vitans fyrir farmennina. Ógnir og hörmungar stríðsins,
skammsýnin og valdametnaðurinn, sem hleypti því af stað og