Prestafélagsritið - 01.01.1930, Page 74
Prestafélzgsritið.
H. K.: Einins kirkjunnar.
67
syna, hve snemma leiðirnar ióku að skiftast, en saga þeirrar
sundrungar skal þó ekki rakin, heldur látið nægja að benda
á örfáa drætti. Á elleftu öld klofnaði rómverska kirkjan, og
hefir síðan verið tvískift: grísk-katólska kirkjan og rómversk-
katólska kirkjan. Á sextándu öld urðu miklar breytingar á
allri kirkjuskipun í vesturhluta Evrópu. Rómverska kirkjan
liðast í sundur og ýmsar tegundir af mótmælendakirkjum rísa
upp og sjálf breyttist hún mjög eftir þessa blóðtöku. Höf-
undar mótmælanna mynda kirkjudeildir, ein er kend við
Lúther, önnur við Kalvín, þriðja er kirkja Englands. Enn-
fremur mynduðust bæði þá og síðar ýmsir flokkar í Englandi,
sem ekki gátu gengið undir merki þjóðkirkjunnar. Það er
margt skylt með þeim innbyrðis og eru þeir nefndir einu
nafni fríkirkjur Englands. Er sagt, að á Englandi sé um hálft
þriðja hundrað mismunandi trúarflokka.
Alt gengur í bylgjum. Einu sinni var það tízka að mynda sér-
trúarflokka, en nú snýst áhugi manna allur að hinu, að jafna ósam-
ræmið og bæta fyrir brotin. Þó að þessi stefna hafi einatt átt
formælendur, þá komst þó fyrst verulegur skriður á eftir heims-
styrjöldina. Þjóðunum skildist þá betur, að allir menn væru í raun
og veru bræður og ættu ekki að berjast; þær ganga í bandalag
til þess að reyna að koma í veg fyrir stríð. Kirkjan vaknar
einnig við og sér, að hún er í ótal molum og kraftlaus fyrir
einingarleysið. Beztu menn taka höndum saman og koma á
alþjóðakirkjuþingum. Á þeim kirkjuþingum hafa menn leitast
við að ræða málin í bróðerni og reynt að kynnast hverjir
öðrum. Menn hafa lagt fram þessar spurningar: Hvernig
stendur á þessu misræmi? Hvernig verður bætt úr því? En
fyrsta skilyrðið til bóta er það að vita, í hverju skoðanamun-
urinn liggur. Hér verða raktar nokkrar helztu skoðanimar,
sem standa fyrir framgangi einingarinnar.
II.
Þegar fjarskyldustu kirkjudeildir senda fulltrúa sína á kirkju-
þingin stóru, sem hafa verið haldin á undanförnum árum, þá